Vloggers en influencers

Vooral tieners volgen bepaalde vloggers en influencers op social media. Welke invloed kunnen zij op jouw kind hebben? Gaat je kind zich anders gedragen? Wil je kind hebben wat de vlogger laat zien? En wat als je kind zelf wil gaan vloggen? Praat erover en kijk eens mee.

Wat zijn vloggers en influencers?

Vlogs zijn korte filmpjes op social media waarin mensen een kijkje geven in hun leven. Deze vloggers plaatsen meestal elke dag één of meer video’s. Om geen video te missen kun je je ‘abonneren’ op hun YouTube kanaal of hun pagina volgen op social media kanalen als TikTok, Snapchat of Instagram.

Er zijn ook vloggers die andere soorten filmpjes maken, bijvoorbeeld over gamen of over skincare routine (huidverzorging) en make-up. Vloggers met veel volgers noemen we ook wel influencers. Influencers proberen kijkers over te halen om spullen die zij laten zien, te kopen. Daar worden ze vaak voor betaald door merken en bedrijven.

Zorgen ouders over vloggers en influencers

Het kijken van filmpjes van vloggers en influencers kan heel leuk zijn. Maar het heeft ook nadelen. Vloggers maken bijvoorbeeld vaak reclame, die je kind niet altijd herkent.
In sommige vlogs wordt veel gescholden. Of in de filmpjes worden dingen gedaan of een gedachtengoed uitgedragen waarvan je niet wil dat jouw kind het nadoet. Vooral jonge tieners kunnen denken dat het ‘cool’ is om je zo te gedragen. Oudere tieners weten vaak wel beter.

Tips voor ouders

• Praat er samen over, dan ontdek je ook wat je kind er zelf van vindt. Misschien kijkt je kind alleen om te weten waar anderen het over hebben.
• Voor jonge kinderen kan het handig zijn om via YouTube Kids te kijken. Dit is een app met een kindvriendelijke versie van YouTube. Op YouTube zelf kun je met de beperkte modus instellen dat je kind niet de verkeerde filmpjes te zien krijgt.
• Aan het aanmaken van een account op social media kanalen is vaak een minimum leeftijd verbonden. Kinderen en jongeren weten dit makkelijk te omzeilen als ze willen. Wat vind jij daar als ouder van? Welke afspraken kunnen jullie hierover maken? Zorg dus dat je als ouder zoveel mogelijk op de hoogte bent van waar je kind of puber zich begeeft op social media.

Samen kijken naar vloggers en influencers

Het verbieden van filmpjes op YouTube en social media kijken kan bijna niet, als je dat al zou willen. Kinderen gaan dan andere manieren zoeken om toch te kunnen kijken. Daarnaast gebruiken kinderen en jongeren social media ook als middel om contact met elkaar te hebben, of om leuke ideeën op te doen. De online wereld is niet meer weg te denken en verbonden aan ons dagelijks leven.

Wat kun je wel doen?

• Toon interesse in wat er zo leuk is aan de vloggers en influencers die ze volgen. Probeer je vooral nieuwsgierig en niet oordelend op te stellen. Geef je kind de kans om er open over te praten en wals er niet meteen overheen met jouw mening. Kijk eens mee, en probeer vooral de lol ervan mee te beleven. Van daar uit kun je uiteindelijk ook heel open jouw eventuele bedenkingen, zorgen of grenzen als ouder op tafel leggen.
• Vertel je kind dat hij of zij netjes moet blijven bij het plaatsen van een reactie onder een filmpje. Het is gemakkelijk om iets onaardigs te zeggen, zo veilig achter je scherm. Die grens ga je online veel sneller over dan in het ‘echte’, d.w.z. ‘offline’ leven. Het is ook veel leuker om iets te zeggen waarmee je een ander een plezier doet. Zeg niets wat je in het ‘offline leven’ ook niet zou (durven) zeggen, of wat je zelf niet fijn zou vinden om te horen. En trek je er niets van aan als je dat anderen wél ziet doen. Durf je eigen keuzes te maken.
• Bekijk samen eens de serie over vloggers en influencers op YouTube van Bureaujeugdenmedia.nl. Uit 2016, dus een vertaling naar de situatie in 2025 is wellicht op zijn plaats (misschien leuk om samen met je kind te doen. Wat is er anno 2025 anders dan hier, hoe snel gaan deze ontwikkelingen, enz). De boodschap is in elk geval nog steeds relevant.

Online reclame van influencers herkennen

Je kind begrijpt wat reclame is, maar ziet waarschijnlijk niet altijd óf iets reclame is of niet. Reclame op internet is moeilijker te herkennen dan op tv. Reclame in games is vaak nog moeilijker te herkennen.

In filmpjes van menig vlogger en influencer krijgen tieners veel reclame te zien. De reclame voor een filmpje herkennen ze wel. Maar er is ook veel verborgen reclame (sluikreclame). Kinderen hebben niet altijd door dat het om reclame gaat. Bijvoorbeeld als de vlogger in de video een bepaald merk chips zit te eten of frisdrank uit zichzelf laat zien.

Hoe help je je kind bewust worden van reclame?

• Vertel je kind dat influencers overal voor betaald krijgen. Omdat ze veel volgers hebben worden ze door bedrijven gevraagd hun producten te laten zien of te gebruiken in hun video’s. Leg je kind uit dat vloggers helemaal niet zo vrij zijn om te doen wat ze willen, als ze geld verdienen met het maken van vlogs. (Op dit moment is zelfs in de soapserie Goede Tijden Slechte Tijden een verhaallijn gaande rondom Steef, Nola en Troj die zich wat lijken te verliezen in het influence-wereldje, een goed voorbeeld van de mindere leuke kanten aan het influencen. Levert vast leuke gespreksstof op als je dit samen kijkt met je kind! Maart 2025, red.)
• Kijk mee met je kind. Zo kun je de reclame die voorbij komt aanwijzen en vertellen waarom die producten in beeld komen. Zeg bijvoorbeeld: “Kijk, ze willen dat wij dat gaan kopen, en daarom laten ze zien hoe leuk of lekker het is.”
• Kijk samen eens op Hoezomediawijs.nl om nog meer te leren over influencers.

Invloed van reclame op tieners

Als reclame geen invloed zou hebben, zouden bedrijven er geen geld meer aan uitgeven. Influencers die meer dan 500.000 volgers hebben moeten zich aan speciale regels houden voor reclame. Als een vlogger of influencer zich ook echt aan deze regels houdt, kun je op een paar manieren zien en merken dat het om reclame gaat (zie voor meer informatie influencerregels.nl):

• soms staat er in de beschrijving van het filmpje dat het gesponsord is
• er staan hashtags bij zoals #ad (advertentie)
• de influencer zegt dat de video wordt gesponsord

Omdat kinderen erg gevoelig voor reclame kunnen zijn, is het goed om dit in de gaten te houden:

• Op de basisschool wordt je kind gevoeliger voor wat klasgenoten vinden. Als zij vertellen over wat ze hebben gezien of welke games ze gedaan hebben, dan wil jouw kind dat misschien ook.
• Influencers dragen vaak kleding van een bepaald merk, zonder dat ze het noemen. Als die coole vlogger het draagt, kan je kind die kleding ook willen hebben.
• Sommige kinderen zijn gevoelig voor wat hun favoriete vloggers aanprijzen. Pubers zijn dat soms al minder. Maar ook zij kopen bijvoorbeeld wel eens bepaalde make-up die ze net op TikTok gezien hebben.
• Vaak gaat het om reclame voor eten, snacks, sieraden en make-up. Let erop dat de vlogs geen invloed hebben op wat je kind eet (of niet eet), blijf de normen en afspraken die in jullie gezin gelden zoveel mogelijk volgen. Het gaat hier tenslotte om de gezondheid van je kind.
• Sommige kinderen worden er ook erg hebberig van. Ze willen alles wat er in de vlogs voorbij komt, zelf ook hebben.

Zelf vlogger worden

Vloggen is zo populair geworden dat sommige kinderen vanaf een jaar of 10 zelf ook willen vloggen of een eigen YouTube-kanaal willen opzetten. Als je kind wil gaan filmen, monteren en presenteren is dat een leuke, creatieve hobby. Een eigen kanaal mag eigenlijk nog niet als je kind nog geen 13 jaar is. Als ouder moet je er dan in ieder geval bewust toestemming voor geven. Kinderen willen soms net zo bekend worden als hun favoriete YouTuber of TikTokker en ook geld verdienen.

Er zijn een paar dingen die je met je kind kunt bespreken als het zelf gaat vloggen:

• De reacties die onder de video’s worden geplaatst, zijn niet altijd leuk. Je kind moet hiermee kunnen omgaan. Geef aan dat je daarbij wilt helpen.
• Zeg tegen je kind dat je zelf ook af en toe zal meekijken. Vraag om de inloggegevens. Zo kun je zelf de reacties ook beheren.
• Maak je kind duidelijk dat geld verdienen met vloggen meestal niet lukt. Proberen mag natuurlijk wel.
• Op Hoezomediawijs.nl leest je kind hoe je vlogger kunt worden.

(Bron: Groeigids.nl en NJI.nl)

Nu in de media

Dat er niet alleen maar video’s van influencers die reclame maken voor allerlei producten bekeken kunnen worden, maar ook van mensen die hun gedachtengoed verspreiden zien we in de, op dit moment (maart 2025) veelbesproken, Netflix-miniserie ‘Adolescence’. Ook hier kunnen kinderen en jongeren gevoelig voor zijn en zich door laten beïnvloeden, net zoals de 13-jarige Jamie in de serie. Zeker in de puberteit zien we dat kinderen en tieners ‘bij een groep willen horen’ en op zoek gaan naar hun eigen identiteit. Wie ben ik? Wat vind ik? Hoe zou ik willen zijn? Wat doen mijn leeftijdsgenoten om me heen? Hoor ik er wel genoeg bij?

Waarom het een aanrader is om deze serie samen met je puber te bekijken, lees je hier. Kijkwijzer: 12 jaar en ouder. Maak vooral zelf even de inschatting of dit geschikt is voor je kind, ook boven de 12, want het is een intense en heftige serie van 4 afleveringen.

Wanneer hulp zoeken?

Merk jij dat het niet goed lukt om bovenstaande tips toe te passen, of heb je dit al geprobeerd maar werkt het niet bij jouw kind of puber? Maak je je zorgen over de invloed van vloggers en influencers op jouw kind of puber, of de ambities die je kind zelf heeft op dit gebied? Overweeg dan om dit eens te bespreken met iemand die je vertrouwt of om ondersteuning te vragen bij een professional.

Je kunt in de regio 046 bijvoorbeeld heel laagdrempelig terecht bij de jeugd- en gezinswerkers / schoolmaatschappelijk werkers van Partners in Welzijn. Zij staan met een luisterend en niet oordelend oor voor jou als ouder klaar en zoeken met je mee naar verbetering van de situatie. Zo bieden zij bijvoorbeeld de cursus ‘Omgaan met pubers‘ aan.

Ook interessant om te bekijken

Hieronder vind je een aantal items (artikelen en webinars) die gemaakt zijn door Opgroeienin046.nl, passend bij dit thema.

Lezen

• Tips voor het social media gebruik van je kind
• Omgaan met de zelfstandigheid van je puber
• Help jouw puber een positief zelfbeeld te ontwikkelen (professional blog PIW)
• Zo stel je grenzen voor je puber
• Grenzen stellen of straffen
• Terugblik op de Week van de Mediawijsheid 2024
• Pesten op school (professional blog PIW)
• Online pesten

Kijken

• Social media en gamen | webinar
• Een puber in huis | webinar
• Digitale balans | webinar
• Mijn kind is online, wat nu? | webinar

Op zoek naar informatie over een ander opvoed-thema?

Gebruik dan de zoekfunctie op onze website, je vindt deze bovenaan de homepage, bij het vergrootglas. Typ het woord of een (deel van een) zin waar jij iets over wil weten, en je vindt vanzelf alle artikelen en webinars die met jouw vraag te maken hebben.

Staat wat jij zoekt er niet bij? Laat het ons gerust weten via onderstaande contactgegevens.

Vragen? Contact?

Heb je naar aanleiding van dit artikel een vraag? Wil je graag met iemand in contact komen omdat je vragen of zorgen hebt? Bel of stuur een whatsapp-bericht naar het CJG 046-8506910 of mail naar info@cjg-wm.nl en we zorgen dat jouw vraag op de juiste plek terecht komt.

Geplaatst op 25 maart 2025 | Categorie Jongeren, Schoolkind, Thema's