1 september 2025
Maakt je puber makkelijk vrienden? Kan hij of zij goed samenwerken? Dan laat je kind goede sociale vaardigheden zien. Waarom is dit belangrijk? En hoe help je je kind met het ontwikkelen van sociale vaardigheden?
Wat zijn sociale vaardigheden?
De term ‘sociale vaardigheden’ gaat over hoe mensen op een goede manier met elkaar omgaan. Sociale vaardigheden ontwikkelen zich bij kinderen gedurende het hele opgroeien, maar ook volwassenen blijven hierin groeien en ontwikkelen.
Sociale vaardigheden zijn bijvoorbeeld:
- luisteren, overleggen en samenwerken
- je mening geven, interesse tonen in een ander
- je eigen gevoelens herkennen en verwerken
- omgaan met kritiek
- hulp vragen en anderen helpen
- voor jezelf opkomen
- nee zeggen als iemand je probeert over te halen
- jezelf op een positieve manier presenteren
- ruzies voorkomen en oplossen
- je houden aan regels en afspraken
- eerst denken, dan doen. En dat is voor pubers best moeilijk, omdat hun hersenen nog in ontwikkeling zijn. Lees hier meer over de ontwikkeling van de hersenen bij pubers.
Waarom zijn sociale vaardigheden belangrijk?
Sociale vaardigheden zijn nodig om contact te leggen met anderen en een band op te bouwen. Kinderen die handig zijn in het omgaan met andere mensen worden vaak aardiger gevonden. Ze maken makkelijker vrienden en kunnen voor zichzelf opkomen. Ze zijn ook minder vaak boos. Goede sociale vaardigheden geven je puber zelfvertrouwen.
Sociale vaardigheden bij pubers zijn nóg belangrijker dan op de basisschool. Je puber wordt op deze leeftijd namelijk steeds zelfstandiger en maakt zich los van jou als ouder. Het zal zich dus steeds meer ‘zelf moeten gaan zien te redden’. Lees hier meer over alle veranderingen in de puberteit.
Ook voor later is het belangrijk dat je kind goede sociale vaardigheden ontwikkelt. Als volwassene moet hij of zij bijvoorbeeld in een team kunnen werken. Een team wil samen een doel bereiken. Dat lukt alleen als je goed kunt samenwerken.
Hoe ontwikkelt je kind sociale vaardigheden?
Als je kind in allerlei situaties mensen ontmoet en dingen samen doet, ontwikkelt hij of zij sociale vaardigheden. De afgelopen jaren heeft je kind al thuis en op school (niet bewust) geoefend met sociale vaardigheden.
Wat zijn oorzaken van minder sociale vaardigheden bij pubers?
Bij de meeste kinderen gaat het ontwikkelen van sociale vaardigheden heel natuurlijk. Maar sommige kinderen hebben er moeite mee. Dat kan bijvoorbeeld als je puber erg gevoelig, verlegen of onzeker is.
>> Kijk hier voor tips bij verlegenheid bij je puber.
>> Kijk hier voor tips om goed om te gaan met de onzekerheid van je tiener.
Wat zijn de gevolgen als je kind minder sociaal vaardig is?
Als je kind sociaal onhandig is, kan dat vervelend zijn. Misschien heeft je kind vaker ruzie met anderen of wordt hij of zij gepest. Je puber heeft misschien veel moeite om vrienden te maken en te behouden. Een puber met minder sociale vaardigheden kan op school buiten de groep vallen. Hij of zij kan zich terugtrekken en zich eenzaam gaan voelen.
Voelt jouw puber zich vaak eenzaam? Probeer er samen over te praten. Luister vooral goed naar je kind, zonder te oordelen. Zo kom je hopelijk te weten wat er in het hoofd van je kind omgaat. Het is belangrijk om de band met je kind vast te houden. Op JouwGGD.nl vindt je kind tips en hulp bij eenzaamheid.
Wat zijn goede tips om de sociale vaardigheden van je tiener beter te maken?
Als sociale vaardigheden bij pubers minder goed ontwikkeld zijn, kun je als ouder het volgende doen:
- Moedig je kind aan om leeftijdgenoten te ontmoeten en samen met hen dingen te doen: sporten, gamen, shoppen, chillen.
- Vraag je puber naar zijn of haar mening. Wat vindt hij of zij belangrijk, wat wil hij of zij? Oefen samen hoe je je mening aan een ander kunt laten weten.
- Geef het goede voorbeeld en laat zien hoe je met jezelf en anderen omgaat.
- Leer je kind inzicht krijgen in gevoelens van anderen en zich in anderen te verplaatsen.
- Praat over waarom je je in de ene situatie anders gedraagt dan in de andere. Tegen je oma praat je anders dan tegen je vrienden. Solliciteer je naar een baantje? Dan zorg je ervoor dat je er netjes uitziet en mensen aankijkt met wie je praat.
- Bespreek bij vervelende situaties welke invloed het gedrag van je kind op een ander heeft. Krijgt je kind zo wat hij of zij wil?
- Vraag je puber steeds naar zijn of haar ervaring. Zou hij of zij het de volgende keer precies weer zo doen? Hoe kan die ruzie voorkomen worden? Helpt dit om het fijn met elkaar te hebben? Je kind leert zo zichzelf beter kennen. Ook wordt het zich meer bewust van de wensen en gevoelens van anderen.
- Je kunt ook helpen door samen situaties te bespreken en als jullie dat fijn vinden na te spelen.
Heeft je kind meer hulp nodig bij sociale vaardigheden ontwikkelen?
Vindt je kind het maken van nieuwe contacten erg lastig? Komt hij of zij niet genoeg voor zichzelf op? Is je kind ‘sociaal onhandig’? Bespreek met je kind hoe dat voor hem of haar is. Vraag ook eens hoe anderen in jullie omgeving dit ervaren: familie, vrienden, op school en sport- of andere clubs. Zo kom je te weten of het gevoel van je kind klopt.
Als het omgaan met anderen moeilijk is of blijft, kan je kind wat ondersteuning gebruiken. Het kan fijn zijn om hem of haar een cursus te laten volgen. Bijvoorbeeld een training in sociale vaardigheden, een assertiviteitstraining of een weerbaarheidscursus.
>>Lees meer over hoe je de weerbaarheid van je kind kunt vergroten.
(Bron: Groeigids.nl)
Wanneer hulp zoeken?
Merk jij dat het niet goed lukt om bovenstaande tips toe te passen, of maak je je zorgen? Overweeg dan om dit eens te bespreken met iemand die je vertrouwt of om ondersteuning te vragen bij een professional.
Je kunt in de regio 046 bijvoorbeeld heel laagdrempelig terecht bij de jeugd- en gezinswerkers / schoolmaatschappelijk werkers van Partners in Welzijn. Zij staan met een luisterend en niet oordelend oor voor jou als ouder klaar en zoeken met je mee naar verbetering van de situatie. Ook je puber zelf kan hier terecht voor hulp, vaak verloopt dit dan via de mentor op school.
Ook mag je altijd om tips vragen bij de Jeugdgezondheidszorg van de GGD-Zuid Limburg.
Training Sociale Vaardigheden
Je kunt je kind ook laten meedoen aan een training sociale vaardigheden, als het daar zelf voor open staat. Samen met leeftijdsgenoten bouwen ze aan hun zelfvertrouwen, leren ze om met woorden en via lichaamstaal (houding, stemgebruik en oogcontact) te reageren, beter voor zichzelf op te komen, om te gaan met hun eigen en andermans grenzen en wensen, om te gaan met groepsdruk, nee zeggen enz.
In de regio 046 kun je hiervoor terecht bij het schoolmaatschappelijk werk / jeugd- en gezinswerk van Partners in Welzijn. Zij kunnen met jullie meedenken wat het beste bij jouw kind past en waar het terecht kan voor zo’n training. Zelf bieden zij in groepsverband de ‘Bikkeltraining’ aan voor kinderen in de basisschoolleeftijd (van groep 3 t/m groep 8), en Good Skillz voor leerlingen op het voortgezet onderwijs. Meer info voor jouw puber via de links hieronder:
Ook interessant om te bekijken
Hieronder vind je een aantal items (artikelen en webinars) die gemaakt zijn door Opgroeienin046.nl, passend bij dit thema of bij de leeftijdscategorie.
Lezen
- Communiceren met pubers
- Het brein van je puber, voortdurend in ontwikkeling
- Psychische problemen
- Angst bij kinderen en jongeren (m.m.v. CJG)
Kijken
Op zoek naar informatie over een ander opvoed-thema?
Gebruik dan de zoekfunctie op onze website, je vindt deze bovenaan de homepage, bij het vergrootglas. Typ het woord of een (deel van een) zin waar jij iets over wil weten, en je vindt vanzelf alle artikelen en webinars die met jouw vraag te maken hebben.
Staat wat jij zoekt er niet bij? Laat het ons gerust weten via onderstaande contactgegevens.
Vragen? Contact?
Heb je naar aanleiding van dit artikel een vraag? Wil je graag met iemand in contact komen omdat je vragen of zorgen hebt? Bel of stuur een whatsapp-bericht naar het CJG 046-8506910 of mail naar info@cjg-wm.nl en we zorgen dat jouw vraag op de juiste plek terecht komt.
Geplaatst op 1 september 2025 | Categorie Jongeren, Schoolkind, Thema's
Onze partners
Opvoeden en opgroeien doe je samen! Wij werken daarom actief samen met gemeenten en partners uit de regio.