Hooggevoelig of hoogsensitief

We noemen een kind hooggevoelig of hoogsensitief als het indrukken, gevoelens en ervaringen heftig beleeft. Deze kinderen zijn veel meer dan gemiddeld gevoelig voor prikkels. Ze voelen veel aan, ook van anderen, en hebben van sommige dingen meer last. Als ze overprikkeld zijn, kunnen ze zich terugtrekken. Of boos worden en huilen. Een op de vijf kinderen heeft dit persoonskenmerk. Voor alle kinderen is het belangrijk dat ze begrepen worden en zich gezien voelen, maar voor hooggevoelige kinderen is dat helaas iets minder vanzelfsprekend.

Hooggevoeligheid en hoogsensitiviteit worden vaak in 1 adem genoemd. Toch is dit niet helemaal hetzelfde. Hooggevoelige en hoogsensitieve kinderen hebben gemeenschappelijk dat ze moeite hebben met het verwerken van prikkels. Ze zijn gevoeliger van aard. Bij hoogsensitieve kinderen komt hier ook nog eens een vele diepere en intense beleving bij kijken. Vaak lijkt het aan de buitenkant dat deze kinderen angstig, snel van slag of lastig zijn, maar in werkelijkheid zijn ze gewoon gevoeliger en denken ze langer over dingen na. Deze kinderen ervaren vaak heftige emoties, van extreem vrolijk tot intens boos en daar zit soms weinig tijd tussen. Ze zijn vaak creatief, slim en vroeg wijs. Alles wat ze zien, horen of voelen beleven ze ook nog eens heel intens en verwerken ze op een diepe manier.

In dit artikel gebruiken we vanaf nu enkel de term hooggevoelig om het niet te ingewikkeld te maken, maar het kan dus net zo goed ook over hoogsensitieve kinderen gaan.

Hooggevoelige kinderen hebben veel emoties

Kinderen kunnen met veel gevoelens op bepaalde gebeurtenissen reageren. Wanneer het om moeilijke of juist heel fijne gebeurtenissen gaat, is dit begrijpelijk en heel normaal. Het laten zien van emoties is per kind en per gebeurtenis verschillend. Soms worden kinderen snel emotioneel, een andere keer reageren ze veel minder sterk. De intensiteit van reageren hangt ook samen met de persoonlijkheid van je kind.
Wanneer je kind regelmatig intense gevoelens ervaart, of als je kind zich daardoor niet begrepen voelt, dan is je kind misschien hooggevoelig. Misschien herken je dit ook wel bij jezelf of je partner.

Wat is hooggevoeligheid of hoogsensitiviteit?

Hooggevoeligheid of hoogsensitiviteit is geen stoornis, maar een eigenschap. Er wordt steeds meer onderzoek naar gedaan. Het wordt gelukkig ook steeds meer gezien en geaccepteerd als een eigenschap met mooie kanten. Veel hooggevoelige kinderen zijn heel creatief. Ze hebben aandacht voor de mensen en wereld om zich heen en hebben veel oog voor detail. Hooggevoelige kinderen letten bijvoorbeeld ook op de toon waarop je iets vraagt en hoe je erbij kijkt. Bij hun antwoord houden ze daar rekening mee.

Het heftige omgaan met wat er om hen heen gebeurt, zorgt er ook voor dat hooggevoelige kinderen heel creatief kunnen denken en makkelijk informatie kunnen overzien. Ze maken soms onverwacht slimme opmerkingen. Maar als ze (bijvoorbeeld op school) te veel prikkels binnenkrijgen en daardoor niet lekker in hun vel zitten, zal dit alles mogelijk minder zichtbaar zijn.

Hoe herken je hooggevoelige kinderen?

Als je weet of vermoed dat je kind hooggevoelig of hoogsensitief is, herken je misschien dit bij hem of haar:

• stemming van anderen aanvoelen
• moeite met veranderingen, meer dan andere kinderen behoefte aan veiligheid, structuur en duidelijkheid
• eerst bekijken, dan pas doen
• groot rechtvaardigheidsgevoel
• veel vragen stellen, meer waarom- of diepgaande soort vragen
• faalangst
• gevoelig voor harde geluiden, labeltjes in kleding of bepaald voedsel
• huil- en driftbuien
• enorm genieten van mooie dingen, hoe klein ook

Hoe ga je om met je hooggevoelige kind?

Vertel mensen om jullie heen wat hooggevoelig zijn betekent. De reacties en het gedrag van je kind worden namelijk niet altijd begrepen. Mensen kunnen je kind lastig of een aansteller vinden. Zie de mooie kanten van je gevoelige kind en benoem deze ook naar je kind toe.

• Zorg dat je je kind begrijpt. En dat je kind zich ook begrepen, gezien en gehoord vóelt.
• Praat met je kind over wat hij of zij meemaakt en waar je kind behoefte aan heeft.
• Rust, Regelmaat en Reinheid zijn voor je hooggevoelige kind extra belangrijk.
• Houd er rekening mee dat nieuwe situaties extra veel indrukken aan je kind kunnen geven.
• Geef je kind ruimte voor het verwerken van alle indrukken en leer hem of haar zichzelf die ruimte te geven.
• Help je kind rustmomenten invoegen en zorg voor een omgeving waar hij of zij kan ontspannen.
• Probeer overprikkeling te voorkomen, maar vermijd niet alle spannende of drukke situaties. Je kind moet er ook mee leren omgaan. En dat gaat steeds beter hoe ouder hij of zij wordt en hoe meer het daarin leert van jou als ouder.
• Is je kind overprikkeld en boos? Ga dan samen even lekker stampen op de grond, hard zingen, wild dansen of stoeien. Het moet er even uit!
• Hoe vervelend je het gedrag van je kind soms ook vindt, blijf geduldig en rustig. Vertel je kind hoe je wilt dat hij of zij zich wél gedraagt, maar probeer ook aan te sluiten bij het gevoel dat onder je kinds gedrag zit.

Meer informatie over hooggevoeligheid

• LIHSK (Landelijk Informatiepunt Hoog Sensitieve Kinderen)
• Senzai

(bron: Groeigids.nl)

Wanneer hulp zoeken?

Merk jij dat deze tips niet voldoende helpen bij jouw kind, of dat het jou als ouder niet goed lukt om ze toe te passen? Overweeg dan om dit eens te bespreken met iemand die je vertrouwt of om ondersteuning te vragen bij een professional.

Je kunt in de regio 046 bijvoorbeeld heel laagdrempelig terecht bij de jeugd- en gezinswerkers van Partners in Welzijn, zij staan met een luisterend en niet oordelend oor voor je klaar en zoeken met je mee naar verbetering van de situatie.

Of vraag een kind- en jeugdpsycholoog van het CJG om eens mee te kijken naar de ontwikkeling en het gedrag van je kind en wat dit zou kunnen betekenen.

En als je kind naar een peuterspeelzaal of buitenschoolse opvang gaat, bijvoorbeeld van MIK Spelenderwijs, bespreek het dan ook eens met de pedagogisch medewerker.

Ook mag je altijd om tips vragen bij de Jeugdgezondheidszorg van de GGD-Zuid Limburg.

Ook interessant om te bekijken

Hieronder vind je een aantal items (artikelen en webinars) die gemaakt zijn door Opgroeienin046.nl, passend bij dit thema of bij de peuterleeftijd.

Lezen

• Hoogsensitiviteit bij kinderen, hoe ga je ermee om? (m.m.v. Senzai en Partners in Welzijn)
• Hoogsensitieve kinderen
• Hoogbegaafd… en dan?
• Vermoedens van autisme? (m.m.v. CJG Westelijke Mijnstreek)
• Vermoedens van AD(H)D? (m.m.v. CJG Westelijke Mijnstreek)
• Ouderschap | Goed voor jezelf zorgen als ouder 
• Emotionele opvoeding; oftewel het leren omgaan met emoties (m.m.v. CJG Westelijke Mijnstreek)
• Wat doe je als je kind een driftbui heeft?
• Omgaan met angst bij kinderen en jongeren (m.m.v. CJG Westelijke Mijnstreek)
• Angst
• Help je kind omgaan met het wereldnieuws
• Hoe ga je om met bezorgdheid, beschermen en loslaten van je kind?

Kijken

• Hooggevoelige kinderen | webinar
• Hoogbegaafde kinderen | webinar
• Peuterpuberteit: hoe om te gaan met driftbuien? | webinar

Op zoek naar informatie over een ander opvoed-thema?

Gebruik dan de zoekfunctie op onze website, je vindt deze bovenaan de homepage, bij het vergrootglas. Typ het woord of een (deel van een) zin waar jij iets over wil weten, en je vindt vanzelf alle artikelen en webinars die met jouw vraag te maken hebben.

Staat wat jij zoekt er niet bij? Laat het ons gerust weten via onderstaande contactgegevens.

Vragen? Contact?

Heb je naar aanleiding van dit artikel een vraag? Wil je graag met iemand in contact komen omdat je vragen of zorgen hebt? Bel of stuur een whatsapp-bericht naar het CJG 046-8506910 of mail naar info@cjg-wm.nl en we zorgen dat jouw vraag op de juiste plek terecht komt.

Geplaatst op 10 juni 2025 | Categorie Peuter, Schoolkind, Thema's