Zo help je je peuter slapen

Goed slapen is heel belangrijk voor je peuter. Maar hoe weet je of je kind genoeg slaapt? Tot wanneer laat je hem of haar een middagdutje doen? Hoe kun je je kind helpen om beter te (gaan) slapen?

Slaapt je kind genoeg?

Kinderen hebben genoeg slaap nodig om zich goed te kunnen ontwikkelen, te groeien en overdag genoeg energie te hebben.

Maar wat is dat precies, genoeg slaap? Niet alle kinderen hebben evenveel slaap nodig. Kinderen tussen de 2 en 4 jaar slapen in de nacht gemiddeld 10 tot 12 uur, maar de behoefte aan slaap verschilt heel erg per kind.

Hoe weet je of je kind genoeg slaapt? Dat kun je vooral in de ochtend goed zien. Je kind krijgt genoeg slaap als het ’s morgens spontaan wakker wordt en als het binnen een half uur na het opstaan trek heeft in een ontbijt. Ook wordt je kind in het weekend of in de vakantie niet veel later wakker dan door de week.

Het zegt niet zoveel als je kind overdag slaap lijkt te hebben. Kinderen die te weinig slapen zijn lang niet altijd slaperiger. Soms zijn ze juist veel drukker.

Tot wanneer doet een kind een middagslaapje?

Sommige kinderen hebben al met anderhalf jaar overdag geen slaap meer nodig, anderen doen middagdutjes tot en met 4 jaar.
Gemiddeld slaapt bijna 90% van de 2-jarigen nog overdag. De helft van de 3-jarigen slaapt nog overdag. Ook een derde van de 4-jarigen die al naar school gaan, heeft af en toe nog behoefte aan een middagdutje.

Je merkt het vanzelf als je kind het niet meer nodig heeft. Je kind valt overdag haast niet meer in slaap of wil ’s middags niet meer naar bed. Ga dan gerust terug naar een paar keer per week ’s middags slapen, in plaats van elke dag. Eventueel breng je je kind ’s avonds iets eerder naar bed.

Hoe leer je je kind alleen slapen?

Als je kind lange tijd bij jou op de kamer heeft geslapen, wil je misschien op een dag dat hij of zij in de eigen kamer gaat slapen. Voor sommige kinderen is dit helemaal geen probleem. Andere kinderen vinden dit moeilijk.
Bereid dit dan goed voor en pak het stap voor stap aan, zodat je kind rustig kan wennen. Blijf bijvoorbeeld eerst naast het bedje zitten tot je kind slaapt. Als dat goed gaat, kun je steeds iets verder weg gaan zitten, totdat je kind heeft geleerd alleen in zijn kamer in slaap te vallen.

Hoe help je je kind met slapen?

Peuters willen soms niet gaan slapen of komen ’s nachts uit bed. Een peuter doet veel nieuwe ervaringen op, die opwindend en vermoeiend zijn. Een vaste dagindeling geeft je kind houvast en een gevoel van veiligheid.

Bouw de dag rustig af in de avond en vertel alvast duidelijk dat het over 5 of 10 minuten bedtijd is. Omdat peuters nog niet weten hoe lang 5 of 10 minuten duurt, kun je ook iets zeggen als: ‘We maken deze puzzel af en dan ga je naar bed.’ Of: ‘Als je drinken op is gaan we naar boven.’ Zo kan je kind de overgang maken van wakker zijn naar slapen. Je kind moet weten dat je het meent en dat het geen zin heeft om te treuzelen. Dit betekent natuurlijk niet dat je op een boze toon zegt dat het bedtijd is. Gewoon duidelijk zijn is het beste.

Slaaptips:

• Stel een vaste bedtijd in met een vast slaapritueel, dat ongeveer 20 tot 30 minuten duurt. Hoe kan een bedritueel er uit zien?
• Doe een halfuur voor bedtijd alleen nog rustige spelletjes of activiteiten.
• Breng je kind naar bed in een gezellige, ontspannen sfeer.
• De slaapkamer moet een veilige plek zijn. Zet je kind er nooit voor straf. Dan kan het zijn dat de slaapkamer niet meer als een fijne plek voelt voor je kind.
• Het mag niet te warm of te koud zijn in de slaapkamer. Het beste is tussen 16 en 18 graden.
• Zorg dat de slaapkamer donker is. Als het erg licht is in de kamer, kun je een verduisterend rolgordijn of een niet-doorschijnend overgordijn ophangen.
• Is je kind bang in het donker? Laat dan het licht op de gang branden of gebruik een nachtlampje.
• Een knuffel in bed of een lapje met de geur van mama of papa kan een gevoel van veiligheid geven.

Wat als je kind slaapproblemen heeft?

Veel kinderen slapen wel eens slecht. Ze vinden het soms moeilijk om te gaan slapen en niet bij hun ouders te mogen zijn. Ze beginnen te dromen en verwerken zo dingen die overdag zijn gebeurd. Soms worden ze bang en hebben ze behoefte aan troost. Sommige kinderen vinden het moeilijk om alleen te zijn of verzetten zich tegen de slaap. Andere kinderen worden altijd vroeg wakker.

Als je kind ziek is of pijn heeft, dan kan hij of zij daarom misschien niet goed slapen.
Is je kind niet ziek? Dan is het misschien gewend geraakt aan de aandacht die het krijgt door te huilen. Als dat zo is, probeer dan een ander ritme op te bouwen en je kind te helpen om steeds meer zonder jouw hulp tot rust te komen.

De aanpak van slaapproblemen kost moeite. Zeker in het begin. Het is belangrijk om te begrijpen wat er aan de hand is. Er kunnen verschillende redenen zijn waarom je kind minder goed slaapt.

(Bron: Groeigids.nl)

>Schrijf je hier in om het webinar ‘Van gaap naar slaap – leer je kindje slapen’  gratis terug te kijken. Slaapcoach Judith Zinken en pedagogisch professional Liesbeth Heinemans (MIK & Spelenderwijs Kindontwikkeling) geven tips.

Wanneer hulp zoeken?

Merk jij dat het niet goed lukt om bovenstaande tips toe te passen, of maak je je zorgen? Overweeg dan om dit eens te bespreken met iemand die je vertrouwt of om ondersteuning te vragen bij een professional.

Je kunt in de regio 046 bijvoorbeeld heel laagdrempelig terecht bij de jeugd- en gezinswerkers / schoolmaatschappelijk werkers van Partners in Welzijn. Zij staan met een luisterend en niet oordelend oor voor jou als ouder klaar en zoeken met je mee naar verbetering van de situatie.

Ook mag je altijd om tips vragen bij de Jeugdgezondheidszorg van de GGD-Zuid Limburg.

En als je kind naar een peuterspeelzaal of buitenschoolse opvang gaat, bijvoorbeeld van MIK & Spelenderwijs Kindontwikkeling, bespreek het dan ook eens met de pedagogisch professional.

Ook interessant om te bekijken

Hieronder vind je een aantal items (artikelen en webinars) die gemaakt zijn door Opgroeienin046.nl, passend bij dit thema of bij de leeftijdscategorie.

Lezen

• Bedritueel en bedtijd
• Zo pak je slaapproblemen aan bij peuters
• Hoe help ik mijn jonge kind beter slapen | deel 1 (m.m.v. slaapcoach Judith Zinken)
• Hoe help ik mijn jonge kind beter slapen | deel 2 (m.m.v. slaapcoach Judith Zinken)
• Hoe help ik mijn jonge kind beter slapen | deel 3 (m.m.v. slaapcoach Judith Zinken)
• Hoe help ik mijn jonge kind beter slapen | deel 4 (m.m.v. slaapcoach Judith Zinken)

Kijken

• Van gaap naar slaap – hoe leer je je kindje slapen | webinar
• Peuterpuberteit: hoe om te gaan met driftbuien? | webinar
• Ukkies en schermpjes | webinar

Op zoek naar informatie over een ander opvoed-thema?

Gebruik dan de zoekfunctie op onze website, je vindt deze bovenaan de homepage, bij het vergrootglas. Typ het woord of een (deel van een) zin waar jij iets over wil weten, en je vindt vanzelf alle artikelen en webinars die met jouw vraag te maken hebben.

Staat wat jij zoekt er niet bij? Laat het ons gerust weten via onderstaande contactgegevens.

Vragen? Contact?

Heb je naar aanleiding van dit artikel een vraag? Wil je graag met iemand in contact komen omdat je vragen of zorgen hebt? Bel of stuur een whatsapp-bericht naar het CJG 046-8506910 of mail naar info@cjg-wm.nl en we zorgen dat jouw vraag op de juiste plek terecht komt.

Geplaatst op 2 december 2025 | Categorie Peuter, Thema's