Hoe help ik mijn jonge kind beter slapen?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: slapen is echt een vaardigheid, dus stop maar met te bedenken waar jij als ouder het niet goed zou hebben gedaan. De enige manier waarop je het anders had kunnen doen, is wanneer je de juiste informatie tot je beschikking had gehad en die vinden is nog niet zo makkelijk.

In de laatste 10 jaar is er enorm veel onderzoek gedaan naar slapen, bij volwassenen, maar ook bij kinderen. De uitkomsten van deze onderzoeken zijn nog niet heel erg bekend, waardoor slaap iets blijft dat we ‘gewoon’ doen. Helaas blijkt slapen voor zowel jong als oud toch niet altijd even makkelijk… In samenwerking met Judith Zinken, slaapcoach, hebben wij daarom dit artikel gemaakt, boordevol informatie en tips!

Talent

Sommige kinderen worden geboren met het talent om te slapen en anderen helaas niet. Ongeveer 45% van alle kinderen heeft problemen met slapen. Het mag dan zo makkelijk lijken, je doet je ogen dicht en valt in slaap. Voor sommige kinderen is het echter rocket science. Kleine kinderen kunnen niet praten en zijn dus niet in staat uit te leggen wat ze moeilijk vinden. Wat ze wel heel goed kunnen om jou als ouder duidelijk te maken dat ze iets moeilijk vinden is huilen, heel hard. Tot een maand of 6/7 huilen kinderen alleen met een reden. Ze kunnen nog niet bedenken dat wanneer ze huilen mama of papa komt om hen te troosten. Ze hebben je echt nodig om weer te kunnen kalmeren en in het geval van in slaap vallen hebben ze vaak ook jouw aanwezigheid nodig om dat te kunnen doen.

Waarschijnlijk heb jij als ouder niet de ambitie om jaren bij je kindje aan bed te zitten. Om ervoor te zorgen dat je kindje goed kan leren slapen zijn een aantal zaken belangrijk. Daarover meer in dit artikel.

Waarom is slapen belangrijk?

Slapen is voor je baby of kind net zo belangrijk als goed eten, want voldoende slaap zorgt voor de ontwikkeling van de hersenen. Waar eten het lichaam voedt om te kunnen groeien, zorgt voldoende slaap voor de groei van het lichaam en ontwikkeling van de hersenen. Wist jij dat het babybrein bij geboorte ongeveer 25% is van het volwassenbrein en dat het in het eerste half jaar wel twee keer zo groot wordt?

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Opgroeienin0️⃣4️⃣6️⃣ (@opgroeienin046)

Wanneer de dag- en/of nachtrust van kinderen chronisch verstoord wordt, groeien ze minder snel, zijn ze emotioneel instabieler, wordt de kans op overgewicht vergroot en gaan de leerprestaties achteruit. Oftewel: op alle gebieden komt er niet uit wat erin zit.

Hoe kun je je kindje helpen beter te slapen?

Verwacht geen wonderen, want leren slapen is vaak ook maatwerk, maar met deze basistips kom je waarschijnlijk al een heel eind:

• Regelmaat, rust en reinheid

Oftewel: de welbekende 3 ‘R’-en. Oudere kinderen vanaf een jaar of 3/4 laat je elke dag op dezelfde tijd naar bed gaan en opstaan, ook in het weekend.
Voor baby’s en kleinere kinderen ga je op zoek naar de juiste wakkertijden. Deze wakkertijden in combinatie met de slaapsignalen die je kindje geeft zorgen ervoor dat je hem precies op het juiste moment in bed kan leggen.

• Natuurlijk ritme

Houdt rekening met de natuurlijke bedtijd van je kind.

• Geen dutjes na school

Gaat je kindje al naar school, laat hem geen dutje doen ná schooltijd, want hierdoor verschuift het slaapritme.

• Extra bewegen

Dit zorgt voor een diepere slaap. Vooral bewegen in de buitenlucht! Voor baby’s helpt daglicht bij het ontwikkelen van een goed dag en nacht ritme. Ga vooral in de ochtend waar mogelijk naar buiten.

• Bedtijdrituelen

Rustige en vooral vaste bedtijdrituelen helpen bij het in slaap vallen. Bij kinderen die overdag nog slapen is een ritueel van 5 minuten al voldoende om hen te helpen in slaap te vallen.

• Slaapklets

Neem voor het slapen gaan samen nog even de dag door. Wat was er fijn, waar heb je om gelachen, vooral de positieve dingen van de dag als dat lukt.

• Iets warms

Een glas warme melk met honing doet nog steeds wonderen!

• Goede temperatuur en verduisterde kamer

Zorg voor een donkere slaapkamer die niet te warm of te koud is.

• Schermtijd voor het slapen gaan

Geen schermtijd tot 2 uur voor het slapen gaan en geen tv één uur voor het slapen gaan.

• Zoek hulp als niks werkt

Heb je werkelijk alles geprobeerd, maar wordt het slapen niet beter, zoek hulp! Een huisarts, consultatiebureau of slaapcoach kan afhankelijk van de problemen de oplossing bieden. Soms worden de slaapproblemen veroorzaakt door medische redenen zoals slaapapneu, eczeem, allergieën, oorontsteking, reflux etc.

Bedtijdritueel

Een vast bedtijdritueel voor het slapen gaan helpt kinderen om makkelijker in slaap te vallen. De voorspelbaarheid van het ritueel zorgt ervoor dat het lichaam weet wat er gaat komen en af gaat schakelen naar de nacht.

Vanaf een week of 6-8 krijgt je baby mogelijk wat meer ritme in zijn slaapgedrag, dus vanaf dit moment loont het om te starten met een vast bedtijdritueel.

Een bedtijdritueel werkt in de avond heel goed, maar ook overdag helpt een bedtijdritueel je kindje. Overdag is 5-10 minuten al voldoende, maar ’s avonds mag het wat langer duren, minimaal 20-30 minuten. Het bedtijdritueel start vaak al na het avondeten, dus zorg ervoor dat de activiteiten die dan plaatsvinden rustige activiteiten zijn en bij voorkeur op dezelfde plaats (de slaapkamer) gedaan worden. Het helpt om het daglicht buiten te houden en om de slaapkamer donkerder te maken.

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Opgroeienin0️⃣4️⃣6️⃣ (@opgroeienin046)

Maar wat doe je dan tijdens zo’n bedtijdritueel?

Rustig spelen, uitkleden, aankleden, wassen en/of in bad gaan, tandenpoetsen, plassen, water of melk drinken, inbakeren, praten over de dag, yoga, boekjes lezen, liedjes zingen, knuffelen, white noise of een muziekje aan, nachtlampje aan/uit doen, slaaptrainer aan etc.

Belangrijk is om hetgeen je doet altijd hetzelfde en in dezelfde volgorde te doen. Op deze manier wordt het naar bed brengen van je kindje ook nog eens tijdrek-proof!

Vroege vogels en het gebruik van een slaaptrainer

Herkenbaar; de dag die start ergens tussen 5 en 6 uur in de ochtend? Je kind is vrolijk en vooral klaarwakker en is met geen mogelijkheid meer in slaap te krijgen. Helaas is 6 uur voor veel kinderen een prima tijd om de dag te starten. Is jouw kindje eerder wakker dan is het echt nog nacht en te vroeg om op te staan.

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Opgroeienin0️⃣4️⃣6️⃣ (@opgroeienin046)

Er zijn een aantal redenen waardoor kinderen te vroeg wakker worden:

• Je kindje gaat te slaperig naar bed
  Vooral baby’s worden vaak te slaperig of zelfs slapend in bed gelegd. Op deze manier weet je kindje niet hoe hij zelf in slaap moet vallen. Hoe makkelijk dat ook lijkt, baby’s moeten dit leren. Heeft je kindje deze vaardigheid niet onder de knie, zal hij bij het wakker worden niet weten hoe weer in slaap te vallen. Zeker in de vroege ochtend wanneer hij al flink uitgerust is, is het dan een uitdaging om weer in slaap te vallen.

• Je kindje gaat te laat naar bed
  Dit klinkt heel erg onlogisch, maar te laat naar bed kan ervoor zorgen dat je kindje te vroeg wakker wordt. Ieder kind heeft een natuurlijke bedtijd, voor jonge kinderen vaak tussen 19.00 en 20.00. Leg je hem na deze natuurlijke tijd op bed zal je kindje moeilijker in slaap vallen en heeft het mogelijk effect op de ochtend.

• De slaapjes overdag zijn niet voldoende
  ‘Houdt hem overdag maar wakker’ is een advies dat vaak gegeven wordt bij kinderen die slecht slapen. Helaas werkt te weinig slaap overdag averechts… het zorgt juist vaak voor een oververmoeid kind dat in de nacht slecht slaapt en in de ochtend te vroeg wakker is.

• De tijd tussen het middagslaapje en bedtijd in de avond is te lang
  Voor kinderen tot een jaar of vier die nog een middagslaap nodig hebben is het van belang dat de tijd tussen deze middagslaap en de bedtijd ’s avonds niet te lang is. Ook hier geldt dat een oververmoeid kind moeilijker in slaap valt bij bedtijd, in de nacht makkelijker wakker wordt en in de ochtend te vroeg op kan zijn.

• Je baby heeft nog een voeding nodig
  De meeste kinderen hebben vanaf een half jaar geen nachtvoeding meer nodig. Ieder kind is natuurlijk anders en zijn er genoeg uitzonderingen die in de vroege morgen wakker worden omdat ze honger hebben.

• De oorzaak is medisch
  Een medische aandoening als reflux, astma of slaapapneu (OSAS, obstructief slaapsyndroom) kan zorgen voor te vroeg wakker worden in de ochtend. Heb je het idee dat er een medische reden is waarom je kindje te vroeg wakker wordt? Neem dan altijd contact op met je arts.

Tips om jonge kinderen langer te laten slapen:

Baby’s tot 6 maanden hebben vaak nog geen ritme en vinden slapen in bed moeilijk. Slapen is op deze leeftijd heel erg belangrijk, het ‘waar’ en het ‘hoe’ veel minder. Als ze maar slapen! Verwacht dus van je baby (en jezelf) nog niet te veel. Zorg voor een goede basis, zodat je baby in ieder geval de ruimte heeft om zelf te leren slapen en te komen tot een goed ritme wanneer hij daar klaar voor is. Kijk hiervoor goed naar je baby en de signalen die hij afgeeft.
Kortom: heb geduld en geniet ervan dat hij nu nog lekker bij je wil slapen, voor je het weet is hij alweer groot!

Je kunt je wat oudere kindje helpen langer te slapen door te zorgen voor een donkere rustige kamer. Rust kun je creëren door gebruik te maken van ‘white noise’ ofwel witte ruis, te vinden op elke muziek-streamingsdienst. Dit geluid haalt als het ware de omgevingsgeluiden weg die kinderen in de ochtend wakker kunnen maken.

Een slaaptrainer helpt oudere kinderen (vanaf ongeveer 2 jaar) om in ieder geval in bed te blijven. Dit kan er uiteindelijk voor zorgen dat ze ook daadwerkelijk langer door gaan slapen.

Belangrijk bij het gebruik van een slaaptrainer:

• Leg je kindje overdag duidelijk uit wat de bedoeling is en herhaal dit voor het slapen gaan.
• Wees consequent; één keer toegeven voordat de wekker aan gaat en je kindje zal de dagen erna wederom proberen eerder uit bed te komen.
• Gebruik een simpele slaaptrainer.
• Stel een reële tijd in om wakker te worden. Opstaan om 7 uur is fijn voor jou als ouder, maar voor je kindje oneindig lang wanneer hij al om half 6 wakker is.
• Komt je kindje uit bed, breng hem direct terug en houdt dit zo saai mogelijk.
• Gaat het wel goed? Dan beloon je kindje met complimenten, kusjes en knuffels.
• Voor veel kinderen werkt het heel goed om er in het begin een beloningssysteem aan te koppelen.
• Houdt vol! Het probleem lost zich meestal niet in één of twee weken op.

Webinar ‘Slapen kun je leren’

Op woensdag 13 april voor ouders van kinderen tussen de 0 en 6 jaar. Van 19:30 tot 21:00.
Aanmelden kan via claudia.sanders@piw.nl

Dit artikel is tot stand gekomen m.m.v. slaapcoach Judith Zinken van ‘Slaap en zo‘.

Vragen? Contact?

Heb je naar aanleiding van dit artikel een vraag? Wil je graag met iemand in contact komen omdat je vragen of zorgen hebt? Bel of stuur een whatsapp-bericht naar het CJG 046-8506910 of mail naar info@cjg-wm.nl en we zorgen dat jouw vraag op de juiste plek terecht komt.

Geplaatst op 17 maart 2022 | Categorie Baby's, Nieuws, Peuter, Schoolkind