Onzekerheid bij pubers

Tijdens de puberteit kan je kind onzeker worden. Over zijn of haar lijf, over prestaties op school of over wie hij of zij nu eigenlijk is. Waar komt deze onzekerheid vandaan? En hoe kun je je kind helpen het zelfvertrouwen te vergroten?

Vanaf welke leeftijd worden pubers onzeker?

Vanaf ongeveer 12 jaar begint de eigenwaarde bij de meeste pubers te dalen. Rond 15 jaar is die vaak het laagst. Daarna stijgt de eigenwaarde bij de meesten weer snel.

Waarom zijn pubers onzeker?

• Pubers gaan zich meer richten op anderen dan op hun ouders. Dan blijkt vaak dat je je tegenover leeftijdsgenoten meer moet waarmaken dan tegenover je ouders.
• Pubers worden vaak onzeker van alle veranderingen in hun lichaam. Maar ook door de nieuwe eisen die aan ze worden gesteld op de middelbare school, door leeftijdsgenoten en anderen. Op de middelbare school moet je veel meer zelf doen. Nieuwe eisen maken iemand tijdelijk onzeker. Je vraagt je af of je wel kunt voldoen aan die eisen. Wie dat (nog) niet kan, voelt zich soms somber en kan zich eenzaam voelen.
• Sommige pubers, vooral meisjes, gaan over van alles twijfelen. Zie ik er wel leuk uit? Vinden anderen mij niet stom? Is het wel belangrijk wat ik vind? Kan ik dat wel?
• Allochtone jongeren kunnen in verwarring raken. Dit doordat ze vaak geen duidelijk ik-ideaal in hun hoofd hebben. Waar horen ze nu eigenlijk bij? Ze kunnen heen en weer geslingerd worden. Voor veel allochtone jongeren, zoals bijvoorbeeld moslimjongeren kan een negatief beeld in de maatschappij over allochtonen of moslims nadelig zijn voor hoe ze naar zichzelf kijken.

Wat zijn de gevolgen van onzekerheid bij je puber?

• Jongeren met een laag zelfbeeld kunnen in een negatieve spiraal terechtkomen. Een gevoel van niet goed genoeg zijn kan leiden tot schaamte en boosheid. Boosheid veroorzaakt soms agressief gedrag. Daardoor raakt je kind misschien nog verder in de problemen.
• Je puber kan slecht over zichzelf gaan denken en zich machteloos voelen. Die machteloosheid kan weer leiden tot een gevoel van ‘laat maar zitten’ of het uit de weg gaan van voor hem of haar lastige situaties. Dat werkt negatief. Je kind merkt dan niet dat het de volgende keer beter gaat als het die opdracht of uitdaging blijft proberen.

Hoe zie je of je puber onzeker is?

• Soms merk je als ouder misschien niet meteen dat je puber onzeker is. Dat geldt vooral voor jongens. Die kunnen zich dan stoer of brutaal gedragen. Probeer hier doorheen te kijken, want er zit vaak een onzeker kind achter die boze, koppige, stoere of brutale puber.
• Je puber twijfelt of het de nieuwe taak of verantwoordelijkheid aankan. Je puber verwacht af en toe dat iets zal mislukken. Maar dat is een hele normale onzekerheid.
• Sommige pubers zijn té bang voor de gevolgen van een mislukking. Wat eigenlijk alleen maar vervelend is, wordt dan voor een puber iets verschrikkelijks. Dan voelt een kind zich op dat moment erg ongelukkig. Gelukkig zijn dat vaak momenten en wordt dit minder vanaf ongeveer 16 jaar.

Hoe kun je je puber helpen bij onzekerheid?

• Is je kind (soms) onzeker? Ook pubers verlangen naar liefde en aandacht van hun ouders. Ook al lijkt dat soms niet zo. Geef je puber daarom positieve aandacht en vergeet de complimenten niet!
• Het is belangrijk om kinderen te helpen hun zelfvertrouwen te vergroten en een positiever zelfbeeld op te bouwen. Geef je kind de kans om dingen zelf te doen. Denk aan zaken zelf regelen, een maaltijd koken, voor een huisdier zorgen of oppassen op een jonger kind. Het geeft een goed gevoel om te laten zien dat je iets kunt. Straal zelf het vertrouwen uit dat je kind iets kan. Lees hier meer over het zelfvertrouwen van je puber vergroten.
• Laat je kind weten dat het altijd bij jou terechtkan. Je kunt met je kind praten over die onzekerheid. Vraag je kind waar het over nadenkt en wat hem of haar bezighoudt. Bedenk samen hoe je kind iets goed kan aanpakken. Vertel dat je kind niet de enige is die af en toe onzeker is. Maak er zelf ook geen groot probleem van.

(Bron: Groeigids.nl)

Wanneer hulp zoeken?

Merk jij dat het niet goed lukt om bovenstaande tips toe te passen, of maak je je zorgen? Overweeg dan om dit eens te bespreken met iemand die je vertrouwt of om ondersteuning te vragen bij een professional.

Je kunt in de regio 046 bijvoorbeeld heel laagdrempelig terecht bij de jeugd- en gezinswerkers / schoolmaatschappelijk werkers van Partners in Welzijn. Zij staan met een luisterend en niet oordelend oor voor jou als ouder klaar en zoeken met je mee naar verbetering van de situatie.

Ouders kunnen bij Partners in Welzijn ook terecht voor de cursus ‘Omgaan met pubers‘. Deze wordt bij voldoende aanmeldingen 2x per jaar gegeven, dus meld je gauw aan!

Ook mag je altijd om tips vragen bij de Jeugdgezondheidszorg van de GGD-Zuid Limburg.

Ouders met vragen of zorgen over de mentale gezondheid van hun kind kunnen ook heel laagdrempelig, zonder verwijzing, terecht bij de psychologen kind & jeugd van het Centrum voor Jeugd en Gezin (Westelijke Mijnstreek, Beekdaelen, Brunssum en Vaals).

Wekelijks chat spreekuur voor ouders

Je kunt als ouder wonend in Zuid-Limburg ook met professionals chatten tijdens het wekelijks chatspreekuur ‘Psychische Klachten bij Pubers’. Ouders met zorgen over het emotionele welzijn van hun puber kunnen hier hun vragen stellen in een 1-op-1 chatgesprek aan experts van Mondriaan Preventie.

Het digitale chatspreekuur vindt elke week plaats op dinsdagochtend tussen 10.00 en 12.00 uur en donderdagavond tussen 20.00 en 22.00 uur.

Ook interessant om te bekijken

Hieronder vind je een aantal items (artikelen en webinars) die gemaakt zijn door Opgroeienin046.nl, passend bij dit thema of bij de leeftijdscategorie.

Lezen

• Communiceren met pubers
• Het brein van je puber, voortdurend in ontwikkeling
• Hoe maak je je kind meer weerbaar?
• Slaaptips voor pubers
• Ruzie met je puber
• Psychische problemen
• Als je kind anderen pest
• Positieve opvoedtips | schoolkind

Kijken

• Een puber in huis, waar is de handleiding? | webinar
• Seksuele ontwikkeling online | webinar
• 18… en dan? | webinar
• Digitale balans | webinar

Op zoek naar informatie over een ander opvoed-thema?

Gebruik dan de zoekfunctie op onze website, je vindt deze bovenaan de homepage, bij het vergrootglas. Typ het woord of een (deel van een) zin waar jij iets over wil weten, en je vindt vanzelf alle artikelen en webinars die met jouw vraag te maken hebben.

Staat wat jij zoekt er niet bij? Laat het ons gerust weten via onderstaande contactgegevens.

Vragen? Contact?

Heb je naar aanleiding van dit artikel een vraag? Wil je graag met iemand in contact komen omdat je vragen of zorgen hebt? Bel of stuur een whatsapp-bericht naar het CJG 046-8506910 of mail naar info@cjg-wm.nl en we zorgen dat jouw vraag op de juiste plek terecht komt.

Geplaatst op 1 september 2025 | Categorie Jongeren, Thema's