14 december 2021
Al vanaf maart 2020 leven we in een bijzondere en zeer uitdagende tijd. De corona pandemie overheerst het leven van ons allemaal wereldwijd. Echter niet ieder gezin of persoon heeft hier op dezelfde wijze last van. Ook voor kinderen kan de beleving onderling erg verschillen. In dit artikel 10 opvoedtips van de jeugd- en gezinswerkers van Partners in Welzijn.
Stress en onrust bij ouder en kind
Wanneer je als ouder zelf veel stress of onrust ervaart door de gevolgen van de corona pandemie, kan dit uitwerking hebben op je kind(eren). Er zijn immers veel onzekerheden en veranderingen: kan je kind wel of niet naar school? De kans bestaat dat op een bepaald moment de hele klas van je kind in quarantaine moet. Mondkapjes die ineens op school gedragen dienen te worden. Het hoge aantal besmettingen dat momenteel vooral aan de kinderen in de basisschoolleeftijd toegeschreven wordt. Voor veel kinderen valt momenteel de sporttraining weg omdat die na 17.00 uur gegeven wordt. En wie weet komt er een vervroegde kerstvakantie… volgende week al!
Kortom; er zijn continu veranderingen, waar we ons weer op aan moeten passen, en er blijven continu onzekerheden. Al dit soort dingen kunnen bij ouders en kinderen veel vragen en soms ook angst teweeg brengen. Je kind hierin begeleiden vraagt uiteraard ook iets van jou als opvoeder.
Opvoedtips die helpend kunnen zijn in de begeleiding van kinderen in deze tijd
1. Stel je kind gerust
Probeer in alle gesprekken met je kind zo kalm en rustig mogelijk te blijven. Leg je kind uit dat als het zich niet lekker voelt, het dit tegen jou kan vertellen. Laat je kind merken dat het jouw taak is als ouder om er alles aan te doen om er voor ze te zijn.
Geef antwoord op de vragen die je kind heeft over alles wat met de corona pandemie te maken heeft, passend bij de leeftijd. Wuif deze vragen in elk geval niet weg, het feit dat je kind deze vragen heeft en ze uitspreekt, laat zien dat je kind grip op de (vaak ongrijpbare) situatie probeert te krijgen. Serieus genomen worden in deze behoefte en antwoorden zorgen voor deze grip, en dus ook voor geruststelling.
Geef zelf het goede voorbeeld als ouder, leef voor wat je je kind toewenst. Wil je dat je kind onbezorgd door deze periode heen komt? Probeer dan vooral zelf vooral ook zoveel als mogelijk onbezorgdheid en controle uit te stralen, in elk geval waar je kind bij is. Maak er zelf geen big deal van, leef voor hoe jij graag wilt dat het hiermee om gaat.
2. Houd vast aan dagelijkse gezinsroutines
Houd regelmaat aan in de tijd om op te staan, te eten en bedtijd. Dus óók als je met het gezin in quarantaine zit bijvoorbeeld, en je kind niet naar school hoeft. Of als je kind niet naar school kan. Betrek je kinderen bij het maken van nieuwe routines (bijv. een plan met activiteiten voor school) en zorg voor afwisseling gedurende de dag. Plan bijvoorbeeld vaste momenten in waarop er aan school gewerkt wordt en wissel dit af met vrije tijd. Maak dit ook inzichtelijk op een planbord of kalender; zicht hebben op de dagindeling geeft een kind ook het gevoel van grip en controle, het weet waar het aan toe is en dat geeft rust. Juist in deze tijden waarin veel onzeker is en snel veranderen kan erg belangrijk voor veel kinderen.
Ga daarnaast regelmatig of op een vast tijdstip naar buiten, want frisse lucht doet veel goeds!
3. Zorg voor interessante bezigheden om thuis te doen
Kinderen die lekker bezig zijn, zullen zich minder snel vervelen en lastig gedrag vertonen. Maak samen met je kind een lijst van 20 activiteiten die ze kunnen doen (niet alleen schermtijd). Maak onderscheid tussen activiteiten waarbij je als ouder nodig bent en activiteiten die ze zelfstandig kunnen doen. Plan dagelijks een moment in waarop kinderen ‘alleen tijd’ hebben. Laat ze een activiteit kiezen die ze zelfstandig kunnen doen en zet een timer. Op deze momenten heb je als ouder ook even je handen vrij en tijd voor je jezelf.
4. Let op gedrag dat je fijn vindt
Denk na over de waarden, vaardigheden en het gedrag dat je wilt stimuleren bij je kinderen in deze moeilijke tijd. Er zijn allerlei mogelijkheden om je kind belangrijke levensvaardigheden te leren (bijv. zorgzaam zijn, iemand helpen, meewerken, samen spelen of samenwerken met broertjes en zusjes, om de beurt spelen). Geef veel complimenten en positieve aandacht om gedrag te stimuleren dat je fijn vindt. Laat kinderen weten dat je blij bent door te vertellen wat ze zojuist hebben gedaan (“Wat lief dat je een brief geschreven hebt aan oma. Dat gaat ze vast heel fijn vinden!”).
5. Zorg ervoor dat je kind weet dat het altijd met jou kan praten
Kinderen hebben het nodig dat ze met hun ouders kunnen praten over hun zorgen en dat hun vragen worden beantwoord. Als een kind wil praten over gevoelens, stop dan met wat je zelf aan het doen bent. Luister goed naar je kind. Vertel je kind niet hoe het zich moet voelen (“Dat is belachelijk. Daar hoef je niet bang voor te zijn.”) Laat kinderen weten dat het normaal is om bang te zijn. Praten, maar ook iets creatiefs zoals tekenen, kan kinderen helpen in contact te komen met hun gevoelens en te ontdekken wat ze voelen; bijvoorbeeld waar ze bang voor zijn of waar ze weer blij van worden.
6. Wees eerlijk in de antwoorden die je geeft op de vragen van je kind
Zoek eerst uit wat je kind zelf al weet, voor je antwoord geeft. Houd antwoorden eenvoudig en zorg voor informatie uit betrouwbare bron (bijv. websites van de overheid) in plaats van info afkomstig uit social media. Het kan zijn dat je het antwoord op een vraag niet weet. Zeg dan dat je het probeert uit te zoeken en kom erop terug. Hoe graag we ook beloftes willen doen, doe geen beloftes die je niet na kunt komen (bijv. “Met je verjaardag is alles weer normaal”).
7. Maak samen een actieplan voor het gezin
Betrek kinderen bij het opstellen van het plan. Situaties kunnen snel veranderen (bijv. een vervroegde kerstvakantie, nieuwe reisbeperkingen, minder naar buiten mogen). Verander het plan als het nodig is.
8. Help kinderen onzekerheid te accepteren
De Corona-crisis is voor iedereen onzeker. Als ouder is het belangrijk een manier te vinden om onzekerheid te accepteren. Laat deze acceptatie aan je kinderen zien door wat je doet en zegt. Het is prima om te zeggen: “Ik weet het niet, laten we kijken wat we kunnen doen”. Grote veranderingen in het leven kunnen moeilijk zijn en zijn vaak eng. Het kan ook kansen bieden om nieuwe vaardigheden te leren.
9. Zorg goed voor jezelf
Als je zelf last hebt van stress of angst, ga dan iets doen waardoor je rustiger wordt. Ontspanningsoefeningen, mindfulness en diepe buikademhaling kunnen stress verminderen. Blijf gezond en veilig (hygiëne, dagelijks bewegen, goed eten, en voldoende slaap). Vermijd gedrag dat stress kan verhogen. Het kan bijvoorbeeld nuttig zijn om het nieuws te volgen over Corona, maar constant het nieuws checken op je scherm kan stress verhogen.
10. Houd contact met je geliefden
Maak meer gebruik van telefoons, online communicatiemogelijkheden en sociale media om contact te houden met familie, vrienden en buren. Help anderen in nood die het moeilijk hebben en kwetsbaarder zijn (ouders/verzorgers met een handicap of een heel klein steun-netwerk, ouderen).
Beste ouders,
Vanuit PIW willen we jullie laten weten dat we er voor je zijn, om te luisteren op de momenten dat je behoefte hebt om te praten en/of met je mee te denken. Ook wanneer het dit onderwerp aangaat en je graag wat opvoedtips wilt. Wij denken graag met je mee, maar luisteren ook graag wanneer je de behoefte hebt om gewoon je verhaal eens kwijt te kunnen.
We wensen jullie hele fijne feestdagen, pas goed op elkaar, blijf gezond, en tot in 2022!
Warme groet, de jeugd- en gezinswerkers (alle schoolmaatschappelijk werkers van het PO, SBO, VO, VSO en MBO)
Lees ook de eerder verschenen artikelen in deze serie:
structuur, rust en beter slapen
Vragen? Contact?
Heb je naar aanleiding van dit artikel een vraag? Wil je graag met iemand in contact komen omdat je vragen of zorgen hebt? Bel of stuur een whatsapp-bericht naar het CJG 046-8506910 of mail naar info@cjg-wm.nl en we zorgen dat jouw vraag op de juiste plek terecht komt.
Geplaatst op 14 december 2021 | Categorie corona, Jongeren, Nieuws, Peuter, Schoolkind
Onze partners
Opvoeden en opgroeien doe je samen! Wij werken daarom actief samen met gemeenten en partners uit de regio.