Seks: hoe praat ik erover met mijn kind?

Praten over seks met je kind is ontzettend belangrijk, maar vaak ook ongemakkelijk. Wat vertel je wel en wat juist niet? En op welke leeftijd is je kind hiervoor klaar?
 

“Veel ouders beseffen niet dat de seksuele ontwikkeling al ontzettend vroeg begint” vertelt Tahnee Kerbusch, werkzaam als sociaal pedagogisch werker bij Partners en Welzijn. “Waar vroeger ouders en vriendjes de enige informatiebron waren, is dat nu wel anders. Via het internet, sociale media, advertenties en televisie komen kinderen op steeds jongere leeftijd in aanraking met informatie over seks en porno. Daar is op zich niets mis mee. Integendeel zelfs, de informatie kan een ontzettend informatieve bron zijn. Echter, de kans is groot dat jouw kind hier ook veel onjuistheden leest of dingen ziet waar hij of zij simpelweg nog te jong voor is.”

“Het is dus belangrijker dan ooit, om al op vroege leeftijd te starten met praten over seks. Je weet immers nooit wanneer je kind met vragen of opmerkingen komt en dat kan op de gekste momenten.”

Vanaf welke leeftijd start je met voorlichting?

“Vroeg! Liefst al vanaf het moment dat ze kunnen praten”, legt Tahnee uit. “Kleine kinderen kunnen soms al vroeg dingen opvallen, zoals het feit dat papa een penis heeft en mama niet. Of bij het spelen van doktertje, waarbij kinderen elkaars geslachtsdelen onderzoeken en ontdekken dat er verschillen bestaan tussen man en vrouw. Ze hebben dan vooral behoefte aan duidelijkheid.”

“Ook tijdens mijn werk als pedagoog krijg ik regelmatig hulpvragen van ouders, die niet weten hoe ze met bepaalde situaties om moeten gaan. Zo belde mij onlangs een moeder, waarvan de dochter (6) zichzelf bevredigt op de leuning van de bank. Ik heb haar toen gerust gesteld, het speelt immers in alle leeftijden een rol. Meisjes kunnen wippen, friemelen, schuren en schuiven. Ze gaan ervan zuchten, zweten en rood aanlopen. Het geeft ze een lekker en ontspannend gevoel. En als ze het eenmaal ontdekt hebben, gaan ze er vaak mee door met behulp van een knuffel, klimrek of de spijlen van een kinderstoel. Jongetjes zitten daarentegen vooral vaker met een hand in hun broek.”

“Ook op latere leeftijd wanneer de eerste lichamelijke veranderingen zichtbaar worden, kunnen kinderen voor het eerst verliefd worden en sommige al een verkering krijgen, blijft de nieuwsgierigheid naar seks. Maar er zijn onderling grote verschillen. Kinderen in de leeftijd van 6-12 jaar krijgen seksuele fantasieën, ze praten meer met vrienden over seks en doen zoen- en masturbatiespelletjes. Ook maken kinderen massaal gebruik van internet, waarbij risico’s op ‘sexting’ en ‘loverboyproblematiek’ toenemen. Deze drang naar zelfstandigheid kan vaak voor ruzies met ouders zorgen. En dat maakt het praten over dit onderwerp lastiger.”

Hoe moet je als ouder reageren?

Tahnee biedt ouders dagelijks hulp en advies over dit thema. Zij doet dit meestal in een persoonlijk gesprek maar ook telefonisch. “Ik raad ouders dan aan om het onderwerp niet uit de weg te gaan. Oók als het ongemakkelijk voelt. Het is belangrijk om je kind duidelijk te maken dat seks een normaal en bespreekbaar onderwerp is. Je wilt immers niet dat je kind zelf ook ongemakkelijk met het onderwerp omgaat”.

“Ik adviseer ouders ook altijd afspraken te maken met hun kind. Afspraken over simpele dingen zoals waar en wanneer kinderen bepaald gedrag mogen laten zien, dat alles onder de onderbroek privé is en niet bedoeld is voor anderen, dat ze eigen grenzen tijdig aangeven en dat ze respect voor de grenzen van een ander hebben. Maar ook over het gebruik van anticonceptie en de risico’s van het versturen van seksueel getinte berichten of beelden van jezelf naar anderen.”

“Uiteraard is de manier van praten over seks met je kind ook deels afhankelijk van de leeftijd. Een kind van 5 zal waarschijnlijk hele andere vragen stellen dan een kind van 12. Ook zullen ze behoefte hebben aan andere antwoorden. Belangrijk is in ieder geval om het niet te problematiseren. Het experimenteren op jonge leeftijd hoort er nu eenmaal bij en heeft een belangrijke functie in de ontwikkeling. Wanneer je dit afkeurt zal een kind zich herinneren dat seksuele gevoelens er niet mogen zijn, of zelfs verkeerd zijn.”

Hulp gewenst?

“Vanuit Partners in Welzijn kunnen wij altijd met ouders en op scholen meedenken als er vragen spelen rondom seksualiteit. Dat doen we in gezinsverband maar regelmatig ook in groepsverband, veelal in samenwerking met de GGD Zuid-Limburg. Ook verzorgen wij voorlichtingen op scholen – voor groep 7 en 8 – rondom ‘Loverboy’ problematiek.”

Heb vragen of twijfels over seksuele voorlichting bij je kind? Neem dan contact op met een van de jeugd- & gezinswerkers van Partners in Welzijn of de psychologen kind & jeugd van CJG Westelijke Mijnstreek.

Zie ook: ‘Loverboy problematiek‘ van Stichting Helse Liefde.

Geplaatst op 12 december 2019 | Categorie Peuter, Schoolkind