Opgroeien met vasteloavend

Nog even en Limburg kleurt weer rood geel en groen: de vasteloavend komt eraan! Drie dagen lang plezier en feest. En voor wie dat wil zijn er op veel plekken in de periode vooraf al genoeg activiteiten gaande die in het teken staan van carnaval. Je kunt er niet omheen. Ook op scholen en in de kinderopvang is er volop aandacht voor dit volksfeest. Hoe vier je carnaval met het hele gezin? Wat als jouw kind het maar niks vindt, al deze drukte? Of hoe ga je om met een puber met enorme feestdrang? Ook rondom deze lollige dagen kun je als ouder met tal van opvoedingsvragen rondlopen. Daarom deze ‘Opgroeien met vasteloavend’ tips!

Wat is carnaval eigenlijk?

Door alle confetti en feestgedruis heen zou je bijna vergeten waar dit volksfeest eigenlijk vandaan komt. Voor kinderen kan het heel leuk zijn om hier iets meer over te weten; hoe is vasteloavend eigenlijk ontstaan? Eerst even een kort geschiedenislesje dus!

Carnaval, oftewel ‘vasteloavend’ voor de Limburgers, is een volksfeest dat elk jaar in februari of maart groots wordt gevierd. Dagenlang leven feestvierders zich uit in kleurrijke optochten en verkleedpartijen. De exacte datum van de vasteloavend hangt af van pasen: carnaval is namelijk altijd 7 weken eerder. De vasteloavend vindt zijn oorsprong in de Rooms-Katholieke traditie. Het is ooit bedoeld om de vastenperiode in te luiden, waar toen nog volop gehoor aan werd gegeven. Geen vlees eten, geen snoep, geen alcohol, kortom: sober leven. Deze vastenperiode duurt totdat het pasen is. Tegenwoordig zullen er nog maar weinig mensen te vinden zijn die echt ruim 6 weken ‘vasten’ na de carnaval tot aan pasen, maar de vasteloavend is blijven bestaan. Waar carnaval vroeger dus nog echt een religieuze betekenis had, is het tegenwoordig vooral een volksfeest waar genieten, lol, plezier, verbinding en saamhorigheid voorop staat.

Wil jij deze Limburgse traditie graag doorgeven aan je kind? Dan zijn deze tips voor jou!

11 Tips voor ‘opgroeien met vasteloavend’

1. Maak een planning

Ja ja, dat klinkt niet zo spontaan inderdaad, maar zodra er kinderen zijn ontkom je hier waarschijnlijk niet aan. Wat willen jullie gaan doen? Wanneer schakel je eventueel een oppas in? Waar wil je met het hele gezin naar toe? Hoe willen jullie het gaan doen met eet- en slaaptijden van de kinderen? Wat past bij jullie kind(eren)?

Door hier vooraf al eens over na te denken en dit te bespreken met je partner als je die hebt, zorg je ervoor dat iedereen dezelfde verwachtingen heeft en voorkom je teleurstellingen. En voor veel kinderen kan het ook fijn zijn om vooraf te weten waar ze aan toe zijn.

2. Passend bij de leeftijd

Wil je graag samen met je kinderen carnaval vieren? Kijk dan goed wat bij ze past. Niet alle activiteiten zijn geschikt voor alle leeftijden, vanwege de drukte of het lawaai. Let ook goed op de signalen van je kindje wanneer het er genoeg van heeft. Met oudere kinderen kun je al goed afspreken dat ze jou komen vertellen als ze naar huis willen. Het ene kind kan nu eenmaal meer ‘prikkels’ aan dan het andere, en ook leeftijd speelt hierin een rol. En als je een partner hebt, spreek dan duidelijk van tevoren af tot hoe laat jullie uiterlijk blijven. Iedereen blij, samen uit en samen thuis.

3. Handige dingen om mee te nemen

Het is een goed idee om aan gehoorsbescherming te denken als je verwacht dat er hard geluid is, of voor kinderen die erg gevoelig zijn voor geluid. Er bestaan leuke kleurrijke oorkappen, voor oudere kinderen zijn er speciale oordopjes in kindermaten te krijgen.

Heb je nog jonge kinderen die niet of niet lang kunnen staan of lopen? Dan maak je het jezelf (en je kindje) gemakkelijker door een wandelwagen/buggy of bolderkar mee te nemen. Als je deze dan ook nog een beetje leuk aankleedt en versiert, wordt het voor je kindje een feest om in te zitten (of zelfs een dutje in te doen 😉

Wat (gezonde) snacks en lekkers op zak terwijl je naar een optocht staat te kijken of op een buitenfestijn bent doet ook wonderen voor je kleintje. Ook confetti en ballonnen zijn leuk om mee bezig te zijn.

4. Veiligheid voorop

Het laatste wat je wil is je kind kwijt raken in de drukte, tussen al die vrolijk uitgedoste mensen in, daarom hou je je kind nauwlettend in de gaten. Maar hoe goed je ook je best doet, het kan zó druk en onoverzichtelijk zijn met deze dagen dat je opeens je kleuter niet meer ziet nadat je je heel even had omgedraaid om een krentenbol voor je peuter uit je tas te pakken. Bij jonge kinderen is het daarom raadzaam om ze een armbandje te laten dragen met jouw telefoonnummer erop (een zogenaamd ‘SOS bandje’), of desnoods met stift je telefoonnummer op hun arm te schrijven.

Probeer je kind, zodra het daar oud genoeg voor is, aan te leren dat het niet almaar gaat blijven rondlopen en zoeken mocht het jou kwijtgeraakt zijn. Op de plek blijven staan, papa of mama komen naar jou toe. Vaak zijn kinderen nog niet zo heel ver bij je vandaan als ze opmerken dat ze je niet meer zien. En hiermee voorkom je dat jullie achter elkaar aan blijven lopen en elkaar steeds mislopen. Een stilstaand kind valt waarschijnlijk ook wat eerder op dan een rondrennend kind, het zal dan ook sneller geholpen worden door omstanders (als het niet al zelf om hulp gevraagd heeft, dat kan natuurlijk ook!) Leer je kindje ook om nooit met een onbekende mee te gaan naar een andere plek, zelfs niet in deze situatie.

Oudere kinderen hebben vaak zelf al een telefoon waarmee jullie elkaar kunnen bellen, en mocht dat niet zo zijn dan lukt het ze vast om een briefje met jouw nummer in hun broekzak te bewaren (of laat het ze uit hun hoofd leren) en iemand aan te spreken om te vragen of ze jou willen bellen. Zorg dus ook altijd voor een volle batterij van de telefoon 😉 Ook kun je met oudere kinderen een vaste plek afspreken waar jullie samenkomen als je elkaar kwijt bent geraakt.

5. Verkleden en schminken

Hartstikke leuk, al die vrolijke kleren, pruiken en geschminkte gezichtjes. Maar niet elk kind wordt hier even gelukkig van. Om de kans op gezamenlijk plezier te vergroten is het belangrijk om aan te sluiten bij je kind. Wil je dochter niet als prinses maar wel als Spiderman, prima. Wil jouw zoon voor het 4e jaar op rij zijn vertrouwde kikkerpak aan, prima. Liever geen plakkende schmink of kriebelende pruik? Ook goed. Hoe meer jouw kind het gevoel heeft controle te mogen uitoefenen op hoe het eruit ziet, hoe groter de kans dat het met je meewaait in deze bonte storm die vasteloavend heet.

Het kan ook heel leuk zijn (en kan de aarzelende kindjes mogelijk over de streep te trekken) om met het hele gezin in hetzelfde thema verkleed te gaan. Bijvoorbeeld allemaal als een dier. Of als circusartiest. Of dochter en papa beiden als elfje. Plezier en hilariteit gegarandeerd!

6. Eten en drinken

Al dat feestvieren kost energie. En de carnavalsdagen staan er ook wel om bekend dat er niet al te gezond gegeten wordt. Even snel een frietje tussendoor, snoepjes vangen en opeten bij de optocht, een zakje chips, een nonnevot. Begin de dag daarom goed met een stevig en gezond ontbijt. En geef je kinderen wat extra fruit als jullie nog thuis zijn.

Bedenk van te voren ook goed wat je wil dat je kind drinkt, en of dat verkocht wordt op de plek waar jullie heen gaan. Frisdrank is overal te krijgen, maar ranja of sap vaak niet. Misschien lust je kind wel helemaal geen prik, of wil je dat het niet teveel suiker binnenkrijgt. Neem daarom altijd zelf iets te drinken mee, als dat toegestaan is.

En wat drinken betreft ontkomen we er ook niet aan om een tip voor ouders van pubers mee te geven: zorg dat je vooraf met je kind duidelijke afspraken maakt over het drinken van alcohol en welke consequenties er gelden als je puber zich hier niet aan houdt.

>> Tips hierover nodig? Mondriaan Preventie geeft hier regelmatig cursussen en webinars over, en je kan er terecht met je vragen of zorgen op dit gebied.

Enne… hoe sta jijzelf tegenover je eigen alcoholgebruik en dat van je eventuele partner? Drinken jullie in het bijzijn van de kinderen? En zo ja, drinken jullie allebei of blijft er één van jullie nuchter? Allemaal dingen om vooraf goed over na te denken en je eigen standpunt over te bepalen met eventuele bijbehorende afspraken.

7. Rust en slaap

Zorg voor voldoende slaap en rust, zeker als jullie meerdere dagen willen vieren. Het is feest, dus een beetje later naar bed is natuurlijk prima, maar vergeet ook niet dat je kind er tegen bedtijd al een drukke dag op heeft zitten en er mogelijk nog meer dolle dagen volgen.

Als je wat later op de dag pas op stap gaat, kan het ook helpen om voor vertrek nog een tussendoor-dutje in te lassen. Doe zelf ook even mee, en kruip gezellig rond het middaguur nog even onder de wol.

8. Gevoelige kinderen

Carnaval is een opeenstapeling van prikkels, prikkels en nóg meer prikkels. De hele dagstructuur ligt overhoop, we zijn hele dagen op pad en buiten de deur, overal is drukte en lawaai, we eten en drinken misschien anders, het huis ligt vol met verkleedspullen, iedereen ziet er anders uit, er is harde muziek, grote tractoren en vrachtwagens bij de optochten enz. De wat gevoeligere kinderen kunnen hier zeker ook plezier aan hebben, maar ervaren vaak ook last. Zeker omdat in de dagen voorafgaand aan ‘de vasteloavend’ er ook al volop gecarnavald is op school of op de opvang, al dan niet met een heuse school (boete)zitting of schooloptocht.

Gevoelige volwassenen hebben vaak al geleerd hoe ze om kunnen gaan met deze hoeveelheid prikkels (bijv. op tijd rust nemen, activiteiten overslaan, bewust op een rustig plekje gaan staan, oordopjes in) maar kinderen kunnen dit meestal nog niet, daar hebben ze hun ouders bij nodig. Plan voor deze kinderen de dagen dus niet te vol, of sla een dagje tussendoor over. Probeer zoveel mogelijk regelmaat en structuur te behouden, voorspelbaarheid zorgt voor een veilig gevoel. Ga erin mee als je kind geen kriebelende pruik op wil (zelfs al wilden ze dat gisteren wel nog) of de schmink opeens vindt stinken, of alleen nog maar die ene Elsa-jurk aan wil. Oorkappen of oordopjes tegen het lawaai en een ‘veilig plekje’ om in terug te trekken zoals een wandelwagen/buggy kunnen juist bij gevoelige jonge kindjes helpen. En op een grotere afstand naar de optocht kijken, of misschien vanuit een huis als je bekenden langs de route hebt wonen, is vaak ook al minder spannend.

Krijgt jouw kind toch na aankomst thuis een driftbui, woedeaanval of huilbui? Dan kan het zijn dat het emmertje gewoon is overgelopen, na een leuke drukke dag. Thuis, in alle rust en veiligheid, komt het eruit. Sta je kind dan bij tijdens deze ontlading, en bouw wat extra rust naderhand in.

9. Niet op pad? Ook thuis kun je vasteloavend vieren!

Zit het er niet in om samen op pad te gaan? Of lijkt je dat gewoon nog niet zo fijn samen met je kind? Je kunt carnaval natuurlijk ook gewoon in huis halen! Er zijn vast optochten en evenementen op tv of online te bekijken, de laatste vasteloaves-leedjes zijn zeker te vinden op de streamingsdiensten, dus wat let je om je eigen feestje te maken? Hang de slingers op, knutsel een masker of teken een clown, trek een gek pakje aan, loop die polonaise, eet dat frietje en die nonnevot… en geniet lekker samen binnen de vertrouwdheid en warmte van je eigen huis!

10. Het loslaten van je puber

Elke leeftijd heeft zijn eigen charmes, ook met carnaval. Van gezellig met je baby in de buikdrager naar de optocht kijken, via meehossen op de kindermiddag in je wijk, naar samen naar een heus vasteloaves-event gaan. Maar er komt een leeftijd waarop het ‘gezellig samen carnaval vieren’ opeens eindigt (een troost, waarschijnlijk eindigt dit tijdelijk 😉 ) Namelijk: ergens in de puberleeftijd. De een is 14 als vasteloavend vieren met vrienden de voorkeur krijgt, de ander is 17 als de rood geel groene vleugels worden uitgeslagen. De een heeft aan een dagje met vrienden genoeg, als het aan de ander ligt zie je haar een week lang niet.

Ga op tijd met je puber het gesprek aan over deze dagen. Met ‘op tijd’ bedoelen we niet 5 minuten voordat hij vertrekt, maar weken van te voren (maar mogelijk is het thema ‘uitgaan’ al regelmatig onderwerp van gesprek, dat scheelt). En met ‘in gesprek’ bedoelen we niet ‘zeggen wat je verwacht’, maar  vooral praten, luisteren, interesse tonen, open vragen stellen zonder oordeel, met als doel overeenstemming zien te vinden. Maak afspraken over wanneer, met wie, waar, vervoer, tot hoe laat, al dan niet logeren, wel of geen alcohol, bereikbaar zijn enz. En last but not least: zorg dat je altijd bereikbaar bent voor je puber in geval van nood.

11. Geniet!

De allerbelangrijkste van onze 11 tips: geniet ervan samen. Doe het op jullie manier, zoals het bij jullie gezin en bij jouw kind past. Dan wordt het hoe dan ook een gezellige ‘vasteloavend same’! Alaaf!

Meer weten?

Misschien vind je deze eerder verschenen artikelen of webinars ook interessant:

Lezen

• Hoogsensitiviteit; hoe ga je ermee om?
• Zo stel je grenzen voor je puber
• Wat doe je als je kind een driftbui heeft?

Kijken

• Omgaan met hooggevoelige kinderen | webinar
• Een puber in huis; waar is de handleiding? | webinar
• Peuterpuberteit; hoe ga je om met driftbuien? | webinar

Vragen? Contact?

Heb je naar aanleiding van dit artikel een vraag? Wil je graag met iemand in contact komen omdat je vragen of zorgen hebt? Bel of stuur een whatsapp-bericht naar het CJG 046-8506910 of mail naar info@cjg-wm.nl en we zorgen dat jouw vraag op de juiste plek terecht komt.

Geplaatst op 21 februari 2025 | Categorie Baby's, Jongeren, Nieuws, Peuter, Schoolkind