Je zoon of dochter zit in het laatste jaar van het VMBO, HAVO of VWO en doet eindexamen. Plannen voor de toekomst zijn gemaakt, hij of zij is aangemeld voor een vervolgopleiding… Nu nog even twee weken knallen tijdens de examens en slagen. Maar oh… die stress in huis!
De één staat er goed voor, de ander twijfelachtig en weer een ander moet de komende twee weken alles uit de kast halen om dat felbegeerde diploma te behalen. Hoe het ook zij, het is voor de meeste jongeren een spannende periode. En voor jou als ouder natuurlijk ook!
Hoe ga je om met de spanning – van jezelf en van je kind – en hoe kun jij je zoon of dochter hier het beste in ondersteunen? Wij zetten in dit artikel een paar tips op een rij.
Bij nieuwe dingen of op momenten dat je weet dat je een prestatie moet leveren, ervaren de meeste mensen enige vorm van spanning. Je denkt veel aan dat wat je moet gaan doen, je hart gaat wat sneller kloppen. Dit alles zorgt ervoor dat je hersens flink actief zijn, dat je alert bent en dat je klaar bent om te gaan presteren. Dit wordt ook wel gezonde spanning genoemd.
Voor sommige mensen zijn de gevoelens en symptomen van spanning echter heftiger en zorgen ze voor negatieve effecten. Je krijgt bijvoorbeeld lichamelijke reacties, zoals hoofdpijn of buikpijn. Of je slaapt slecht door de spanning. Hierdoor ben je overdag moe, heb je een korter lontje of ben je snel emotioneel. Je kan spanning ook in je spieren voelen, zoals in je nek of in je rug. Het lichaam maakt door de examenstress veel stresshormonen aan.
De stress kun je ook mentaal voelen. Gedachtes en gevoelens als ‘ik kan het niet’ en ‘bang om te zakken’ kunnen ervoor zorgen dat je helemaal blokkeert tijdens het maken van het examen, waardoor je de antwoorden niet meer weet en niks meer kan opschrijven. Dit noemen ze ook wel een black-out.
Gelukkig kun je als ouder ook heel veel doen om je kind door deze spannende periode heen te loodsen.
Probeer zelf ook zoveel mogelijk rust en vrije tijd in te plannen. Werk desnoods wat minder als dat mogelijk is, zorg dat je er bent. Zodat je kind bij je kan komen als hij wat wil vertellen. Zit er niet teveel bovenop. Creëer een rustige sfeer in huis, hou het opgeruimd en netjes, zet de koffie en thee klaar op gezette tijden, niet teveel bezoek. Gewoon fijn, warm, rustig.
Ben dus iets meer thuis, maar doe wel je eigen ding. Weet ook: dit gaat voorbij. Als je kind wat opvliegender is dan normaal, laat het even gaan. Maak niet overal een punt van. Luister wanneer je kind wil praten en kom met advies als daarom gevraagd wordt. Het gevoel dat je kind er niet alleen voor staat is heel belangrijk.
De sleutel van succes is balans. Constant bezig zijn met leren en praten over de examens is niet helpend voor je zoon of dochter. Maak eventueel samen een schema met voldoende tijd om af te schakelen en leuke dingen te doen. Denk aan muziek luisteren en sporten.
Eten en slapen zijn van groot belang voor je kind in de examenperiode. Zeker als het examenstress ervaart. Zorg voor een stevig ontbijt, evenwichtige en gevarieerde maaltijden. Stimuleer je kind om voldoende tijd nemen om te genieten van een rustige maaltijd. Pauzeren is immers van groot belang tijdens het studeren. Zorg voor afwisselende en leuke pauzes waarbij de student de leerstof even helemaal kan vergeten. Daarnaast is een ‘nachtje doordoen’ ook uit den boze. Kinderen hebben voldoende slaap nodig om de leerstof te kunnen verwerken.
Een fijne studeerplek waar je zoon of dochter zich goed voelt speelt een grote rol. Sommigen studeren liefst aan de keukentafel, anderen liever op hun kamer. Het helpt als de studeerplek vrij is van zoveel mogelijk afleiding en dat ze voldoende verlicht en verlucht is.
Geef ook voldoende ademruimte. De gesprekken in de examenperiode hoeven niet steeds over de examens en bijbehorende examenstress te gaan. Haal de druk van de ketel door ook voldoende oog te hebben voor de alledaagse dingen rondom het gezin heen.
Vraag zo nu en dan ook even aan je kind wat hij/zij van jou nodig heeft. Soms kan een kletspraatje tussendoor al voldoende zijn om even te ontstressen en er weer tegen aan te gaan. Of wordt het blij als het zich tijdens het studeren al kan verheugen op de lievelingsmaaltijd die jij die avond speciaal voor hem of haar gaat klaarmaken. Maak ook op voorhand enkele afspraken voor de examenperiode: bijvoorbeeld tijdelijk minder huishoudelijke klussen, geen vriendjes die langskomen, sporten, wel of niet uitgaan enz.
Misschien heb je het hartstikke druk op je werk, maak je je zorgen om oma, ben je boos op iemand… probeer het hier niet over te hebben in bijzijn van je kind in deze periode, hij heeft wel wat anders aan hun hoofd.
Ook je eigen examen-ervaringen uit die goeie ouwe tijd doen er nu weinig toe. Wellicht leuk om achteraf met elkaar te delen, maar slik ze voor nu maar even in.
Een kopje thee, even een kleine pauze met iets lekkers erbij, even een kletspraatje en liefdevolle aandacht, het kan wonderen doen voor je kind. Kook de lievelingsmaaltijden van je kind, dek de tafel extra gezellig, heb het fijn!
Als het bij je zoon of dochter past kun je erover nadenken om het te belonen aan het eind van een stressvolle dag of week hard leren. Even op een terrasje in de zon, ergens lunchen, naar de bioscoop, samen naar de kledingzaak om als verrassing dat ene leuke truitje te kopen dat ze op het oog heeft.
Mogelijk is je zoon of dochter zelf ook geholpen met enkele tips bij examenstress.
Neem tot slot ook voldoende tijd voor jezelf. Tijdens de examenperiodes is iedereen in het gezin wat meer gespannen en liggen ruzies al sneller op de loer. Hier is niemand mee gebaat. Voel je de examenstress ook bij jou toenemen? Neem dan even afstand. Dit biedt jouw kinderen ook meteen de mogelijkheid om zelfstandig aan de slag te gaan.
bron: go-ouders.be, ggznieuws.nl
Heb je naar aanleiding van dit artikel een vraag? Wil je graag met iemand in contact komen omdat je vragen of zorgen hebt? Bel of stuur een whatsapp-bericht naar het CJG 046-8506910 of mail naar info@cjg-wm.nl en we zorgen dat jouw vraag op de juiste plek terecht komt.
Opvoeden en opgroeien doe je samen! Wij werken daarom actief samen met gemeenten en partners uit de regio.