Wat knap van jou! – over complimenten geven

Jaarlijks op 1 maart is de Nationale Complimentendag. Deze dag draait om het geven van oprechte aandacht en het tonen van persoonlijke waardering. Iets wat niet voor iedereen even makkelijk is, maar wel heel belangrijk. Ook -of vooral- in de opvoeding.

Positieve opvoeding

Ieder mens krijgt graag waardering van zijn of haar omgeving. En voor kinderen is de waardering van hun ouders één van de belangrijkste dingen in hun leven. Complimenten geven een kind een enorm gevoel van gewaardeerd worden. Hierdoor gaan ze zich goed voelen over zichzelf en kunnen ze een positief zelfbeeld ontwikkelen.

Aandacht en complimenten geven horen bij een positieve opvoeding. Een positieve opvoeding betekent onder andere dat je investeert in de band met elkaar. Dat je positieve aandacht geeft en belangstelling toont. En als je op een positieve manier met elkaar omgaat heb je over het algemeen ook meer plezier met elkaar.

Hoe fijn is het om als kind een paar keer per dag de volle aandacht van je ouders te krijgen; samen te spelen en te lachen. Dat er ruimte is om te vertellen over je dag of over de game waar je zo weg van bent. Het geeft je het gevoel dat je belangrijk bent, dat je er toe doet. En daar groei je van!

Complimenten

Complimenten krijgen werkt op dezelfde manier. Je gedrag en vaardigheden worden door je ouders – of andere belangrijke mensen in je leven – opgemerkt. En deze mensen doen ook nog de moeite om te benoemen wat ze zien. Hoe fijn is dat!

Ook al is het iets heel normaals – zoals je jas ophangen als je thuis komt – toch is het fijn als papa benoemt dat hij er blij van wordt dat je dat iedere dag doet. Je krijgt er een goed gevoel van en de kans dat je de volgende keer je jas weer ophangt is groot. Of dat je als tiener de vaatwasser uit ruimt. Ook al is het de afspraak, tóch is het fijn als er af en toe iets positiefs over gezegd wordt. De sfeer in huis wordt er ook zoveel leuker op!

Een goed compliment

Het geven van complimenten is leuk om te doen. Zowel de gever als de ontvanger voelen zich er goed door. Maar hoe geef je nu een goed compliment? We hebben een aantal tips voor je.

Gemeend

Als je een compliment geeft, zorg dan dat je het echt meent. Kinderen voelen het feilloos aan  als dat wat je zegt niet klopt met wat je echt voelt, zeker als ze ouder worden. Het kan ze zelfs onzeker maken. Dus ben eerlijk. Je kind kan ook niet overal goed in zijn.

Duidelijk

Ben duidelijk en concreet over waar je precies een compliment over geeft. Alleen ‘goed zo’ is vaag, je kind weet dan niet altijd wat je bedoelt. Benoem zo concreet mogelijk wát je precies goed vindt. Bijvoorbeeld: “Ik zie dat je de was in de wasmand hebt gedaan, wat fijn!”

Hoe sneller hoe krachtiger

Vooral bij jonge kinderen is het belangrijk om het compliment zo snel mogelijk te geven. Wacht dus niet te lang. Je kind ontvangt dan meteen feedback op het gedrag en snapt wat je bedoelt. Het compliment komt dan ook veel krachtiger over dan wanneer je een halve dag wacht.

Zorg dat het compliment past bij de ontwikkeling van je kind

Wat voor het ene kind knap is hoeft voor het andere kind niet knap te zijn. Wees niet overdreven positief als dat niet klopt met wat je kind gedaan heeft. De 6 voor de taaltoets van je dochter is misschien een veel grotere prestatie, omdat ze moeite heeft met taal en er keihard voor geleerd heeft, dan de 9 voor rekenen van je zoon. Die hier zijn boek niet voor heeft hoeven open slaan.

Je hoeft je kind ook niet constant de hemel in te prijzen met uitspraken als ‘Je bent geweldig!’, ‘Je bent de slimste!’. Dit zal uiteindelijk niet bijdragen aan de eigenwaarde en het zelfvertrouwen van je kind.

Complimenteer de moeite, niet het resultaat

Krijgt je kind vooral complimenten die gericht zijn op resultaat (de prachtige tekening, het hoge punt voor de toets, het goede turnen) dan kan dit eerder leiden tot onzekerheid dan dat je kind er van groeit. Je kind kan het gevoel hebben altijd goed te moeten presteren. Geef daarom liever een compliment over de inspanning. Benoem bijvoorbeeld dat je dochter zo goed geconcentreerd heeft zitten werken, dat je zoon zo creatief is geweest bij het maken van een schilderij of doorzettingsvermogen heeft getoond in de wedstrijd.

Zwak je compliment aan het eind niet af

Je komt thuis en ziet dat je dochter haar kamer opgeruimd heeft. Je zegt: “Ik zie dat je je kamer opgeruimd hebt, wat fijn!” En vervolgens: “Ik zou blij zijn als je altijd zo je best deed.”

Ai, met die laatste zin breek je je compliment gelijk af. Want die gaat over wat ze meestal volgens jou niet goed doet. Houd het bij die positieve zin, die is veel krachtiger. Je wil positief gedrag stimuleren, leg daar dan ook de focus op.

Compliment ontvangen

Het mooie aan complimenten geven is dat je kind op die manier ook leert een compliment te ontvangen. Want dat is niet voor alle kinderen even makkelijk. Voor volwassenen trouwens ook niet. Ga eens na bij jezelf, hoe goed ben jij in het ontvangen van een compliment? Als iemand je complimenteert over je leuke blouse, zeg je dan ‘Dank je’ of zeg je al snel ‘Ach, die heb ik al jaren!’ Of misschien ben je wel geneigd om gelijk een compliment terug te maken.

Als je kind niet zo’n hoge pet van zichzelf op heeft kan het soms niet geloven dat een ander wél vindt dat het dingen goed doet.

Bovenstaande tips – over het geven van een goed compliment – kunnen je kind helpen om het compliment ook écht te kunnen ontvangen.

Blijft het lastig voor je kind om complimenten te accepteren, dan hebben we nog een aantal tips voor je:

Laat je kind zichzelf een compliment geven

Vraag bijvoorbeeld: “Hoe vind je het van jezelf dat je je best hebt gedaan op deze tekening?”

Geef een indirect compliment

Vertel aan iemand (broer, mama, opa) wat je waardeert aan je zoon, terwijl hij het kan horen. Zeg bijvoorbeeld tegen je partner, terwijl je zoon het hoort: “Hij heeft me vandaag zo goed geholpen met het opruimen van het speelgoed.”

Vertel het compliment als jouw mening

“Ik vind de zon en de wolken heel goed gelukt”. Als je kind dit wegwuift, zeg je: “Dat is wat ik vind, jij mag er zelf iets anders van vinden.”

Bedank je kind

Heeft je kind in de ochtend goed meegewerkt door zichzelf direct aan te kleden, zeg dan: “Dankjewel dat jij je helemaal zelf hebt aangekleed vanochtend,” in plaats van “Goed gedaan.”

Soms lijkt het alsof je kind jouw complimenten niet aanneemt. Vooral pubers kunnen soms nogal onverschillig reageren als je ze een compliment geeft. Maar reken maar dat het van binnen iets met ze doet. Blijf dus doorgaan met laten merken wat je aan je kind waardeert.

Hulpmiddelen

Er zijn heel veel leuke manieren om samen stil te staan bij de dingen die goed gaan en die je in elkaar waardeert. Van complimentenkaartjes, tot de trots-pot, van vragenboekjes tot complimentenspel.

Wat je aandacht geeft groeit. Waar geef jij je aandacht aan?

Bronvermelding: opvoedadvies.nl, kinderpsy.nl, psychogoed, jeugd en gezin Utrecht.

Meer lezen?

Bekijk ook ons eerder verschenen artikel over zelfvertrouwen

Vragen? Contact?

Heb je naar aanleiding van dit artikel een vraag? Wil je graag met iemand in contact komen omdat je vragen of zorgen hebt? Bel of stuur een whatsapp-bericht naar het CJG 046-8506910 of mail naar info@cjg-wm.nl en we zorgen dat jouw vraag op de juiste plek terecht komt.

Geplaatst op 1 maart 2022 | Categorie Jongeren, Nieuws, Peuter, Schoolkind