26 maart 2020
De rollen van opa’s en oma’s verschillen per gezin. Veel opa’s en oma’s behoren vanwege hun leeftijd tot de risicogroep voor het coronavirus. Dat kan overigens ook voor andere familieleden en vrienden van de familie gelden. Dit maakt dat hun rol in het gezin is veranderd. We beschrijven hier een aantal voorbeelden met tips, want fysieke afstand betekent zeker geen sociale afstand.
De algemene richtlijn is om minstens 1,5 meter afstand tot elkaar te bewaren. En waar veel opa’s en oma’s in verzorgingshuizen wonen, is deze afstand nog groter. En bij sommige plaatsen waar zij wonen mogen helemaal geen bezoekers meer komen.
De impact hiervan verschilt per gezin. Is de band tussen kinderen, ouders en grootouders goed? Dan wil je dat natuurlijk zo houden. Wees daarom creatief. Bedenk bijvoorbeeld samen met je kinderen leuke activiteiten, die jullie tijdens digitaal contact met opa en oma kunnen doen. Voorbeelden van zulke activiteiten zijn:
► Voorlezen, elke dag een stukje op een vast moment. Kinderen zullen uitkijken naar het volgende contactmoment.
► Opa en oma laten helpen als digitale thuiswerkbegeleiding.
► Online breiles van oma.
► Online spelletjes spelen zoals Schaken, Uno online, Wordfeud.
► Kiekeboespelletjes, kleuren leren, samen tellen.
Van wekelijkse oppas naar digitaal contact
In gezinnen waar opa en oma een wekelijkse oppastaak vervulden, is op een abrupte manier dit contact onderbroken. Dit ging zonder voorbereiding en zonder afscheid, wat zeker voor jonge kinderen een grote overgang kan zijn. Door regelmatig contact te hebben over de kleine dingen in het leven wordt deze overgang minder groot gemaakt voor kinderen. Heb het bijvoorbeeld over het eerste lieveheersbeestje van dit jaar, eet samen voor de webcam een appeltje, laat oma en opa helpen met de webcam helpen bij het huiswerk maken.
Hoe haal je het maximale uit online contact met opa en oma?
Ook met hele kleintjes (0-3 jaar) kan dat heel goed:
► Maak het sociaal en interactief
Doe vooral spelletjes, zoals kiekeboe, maak grapjes, vertel een verhaaltje.
► Gebruik aansprekende voorwerpen
Gebruik een handpop, of maak gebruik daar een sok voor of eet samen wat.
► Wees de handen van opa en oma, aan de andere kant van het scherm
Als oma net doet of ze kietelt, doe dat dan in het echt bij je kleine kind.
► Leg technische probleempjes uit
Vertel waarom de verbinding wordt verbroken of het beeld bevriest.
► Naarmate kinderen ouder worden kunnen ze de technologie meer zelf doen
Laat ze de aan-knop intoetsen of na afloop het gesprek verbreken.
Bron: Five tips to make the most of video chats
Als opa en oma handig zijn met Whatsapp of facetimen, zet de livesteam aan en eet ‘samen’. Wanneer digitaal virtueel contact lastiger is, dan kun je kaartjes en kleine pakketjes sturen.
Wie neemt oppastaken van opa of oma over?
In gezinnen met een kind dat veel zorg nodig heeft of met een ouder met psychische of verslavingsproblemen, bleven grootouders hun oppastaken misschien wel vervullen sinds de start van de coronamaatregelen. Iedere oudere moet hierin zelf een afweging maken: ben ik fit genoeg, wat vraagt deze zorgvraag van mij, kunnen we deze situatie langere tijd volhouden en wat is daarvoor nodig? Deze situatie zal van dag tot dag moeten worden beoordeeld.
Bereid je wel voor op veranderende situaties zoals: wat als opa of oma ziek wordt, wat als een ander gezinslid ziek wordt en wat gebeurt er als de maatregelen strenger worden? Een alternatief is dat scholen en kinderopvang zijn opengesteld voor kinderen van gezinnen die thuis in knel komen. Zo kunnen de kinderen naar een vertrouwde plek en worden deze gezinnen ontlast in hun zorg- en schooltaken. Zo is er bijvoorbeeld 24/7 opvang gerealiseerd in Sittard en Maastricht en is er opvang voor kinderen in een moeilijke thuissituatie. Klik hier voor de meest actuele informatie van MIK kinderopvang.
In verpleegtehuis of ziekenhuis met bezoekstop
Er zijn gezinnen waarvan grootouders of andere familieleden opgenomen zijn in een verpleeghuis. Daar is nu een bezoekersstop afgekondigd en dit kan voor veel onzekerheid zorgen. Volwassenen maken zich hier zorgen om en hebben hier verdriet om. Kinderen merken dit aan hun ouders, maar zijn niet altijd in staat om met deze gevoelens om te gaan. Bespreek als ouder jouw zorgen, wees eerlijk maar houd bij dit gesprek rekening met de leeftijd van het kind.
Het is begrijpelijk als een zorgelijke situatie van een familielid het dagelijkse leven erg beïnvloedt. Probeer toch dat dagelijkse leven door te laten gaan en zoek afleiding. Doe samen een spelletje, probeer te genieten van de dagelijkse dingen waarbij je beseft dat zorgen maken de ander niet zal helpen. Bedenk ook wat de ander afleiding bezorgt en stuur een (digitaal) kaartje, neem een gekke video op en videobel een keertje vaker als dat mogelijk is.
Zijn opa of oma ziek?
Als opa of oma ziek zijn of vallen onder een risicogroep voor dit virus, dan kan dit de zorg van gezinnen om hun geliefde vergroten. Wees in die gevallen duidelijk en eerlijk naar de kinderen. Zorg er wel voor dat je angst en zorgen niet onnodig groter maakt.
Geef je kinderen praktische ideeën waarmee ze grip krijgen op zo’n lastig gevoel en écht iets kunnen doen, zoals: ”we kunnen nu niet voor opa zorgen, maar we kunnen hem wel opvrolijken door een mooi liedje te zingen via Whatsapp”. Geef ruimte aan het gevoel van onmacht en angst, laat kinderen iets praktisch ‘bijdragen’ en zorg dat er voldoende afleiding is voor de kinderen én voor jezelf.
Drie-generatiegezinnen
Er zijn in Nederland ook drie-generatiegezinnen waarbij opa en oma inwonen. Als er dan iets gebeurt dan is het vanzelfsprekend dat dit in gezinsverband wordt opgelost. Hygiënemaatregelen zoals handen wassen en in de elleboog hoesten, zijn in deze gezinnen van belang om alle leden zo gezond mogelijk te houden. Probeer, zeker in het geval van verkoudheid of andere verschijnselen, de gestelde richtlijn van minimaal 1,5 meter afstand aan te houden.
Heb het vooral niet altijd over corona
Veel gesprekken gaan over corona en alles wat daarmee te maken heeft. Dit fleurt niemand op. Bedenk voordat je opa en oma belt welk leuk verhaal de kinderen kunnen vertellen. Of wat zou je willen weten, over vroeger, over hoe hun schooltijd was, over familierecepten, wat hun favoriete spelletje is, hoe je jam maakt, hoe hun opa heette, etc.
Als je deze gesprekken een beetje voorbereid met de kinderen verlopen ze veel vrolijker en wie weet leer je nog iets verrassends.
Vragen?
Heb je algemene vragen? Of wil je graag praten met een professional over jouw situatie thuis op dit moment? Bel of whatsapp dan op werkdagen tussen 9:00 en 17:00 naar 046-8506910 of mail naar info@cjg-wm.nl
Meer informatie?
Geplaatst op 26 maart 2020 | Categorie corona, Jongeren, Peuter, Schoolkind
Onze partners
Opvoeden en opgroeien doe je samen! Wij werken daarom actief samen met gemeenten en partners uit de regio.